Mục lục
- 1. Tổng quan về ung thư trực tràng là gì?
- 2. Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây ung thư trực tràng
- 2.1 Lối sống không lành mạnh
- 2.2 Yếu tố di truyền và tiền sử gia đình
- 2.3 Các bệnh lý nền
- 2.4 Tuổi tác và yếu tố môi trường
- 3. Các dấu hiệu ung thư trực tràng thường bị bỏ qua
- 3.1 Thay đổi thói quen đi tiêu
- 3.2 Chảy máu trực tràng hoặc máu trong phân
- 3.3 Đau bụng hoặc khó chịu vùng bụng
- 3.4 Cảm giác đi tiêu không hết
- 3.5 Giảm cân không rõ nguyên nhân
- 3.6 Mệt mỏi và thiếu máu
- 3.7 Dấu hiệu toàn thân ít gặp hơn
- 4. Khi nào cần đến gặp bác sĩ để thăm khám?
- 5. Phương pháp chẩn đoán ung thư trực tràng
- 6. Các phương pháp điều trị ung thư trực tràng
- 6.1 Phẫu thuật ung thư trực tràng
- 6.2 Hóa trị ung thư
- 6.3 Xạ trị ung thư
- 6.4 Điều trị hỗ trợ và chăm sóc giảm nhẹ
- 6.5 Tầm soát và phát hiện sớm
- 7. Cách phòng ngừa ung thư đại trực tràng
- 7.1 Chế độ ăn uống lành mạnh
- 7.2 Thực hiện tầm soát định kỳ
- 7.3 Lối sống lành mạnh
- 7.4 Điều trị sớm các bệnh lý tiền ung thư
- 8. Kết luận
Ung thư trực tràng là một trong những loại ung thư phổ biến nhưng lại dễ bị bỏ qua do các triệu chứng ban đầu thường không rõ ràng hoặc dễ nhầm lẫn với các vấn đề tiêu hóa thông thường.Do vậy, các bác sĩ khuyến cáo rằng việc nhận biết sớm những dấu hiệu ung thư trực tràng có vai trò quan trọng trong việc phát hiện và điều trị bệnh kịp thời. Vậy các biểu hiện nào của ung thư trực tràng thường bị bỏ qua mà bạn cần lưu ý? Hãy cùng tìm hiểu ngay sau đây để bảo vệ sức khỏe của bạn và gia đình!
1. Tổng quan về ung thư trực tràng là gì?
Ung thư trực tràng là các tế bào ung thư phát triển từ lớp niêm mạc của trực tràng – đoạn cuối cùng của ruột già trước khi nối với hậu môn. Mặc dù có nhiều điểm chung với ung thư đại tràng, nhưng ung thư trực tràng có những yếu tố riêng biệt về vị trí và triệu chứng.
Vị trí và cấu trúc giải phẫu:
- Ung thư đại tràng: Xảy ra ở phần ruột già, kéo dài từ manh tràng đến đại tràng sigma.
- Ung thư trực tràng: Phát triển trong trực tràng, đoạn cuối cùng của ruột già, nối với hậu môn.
Cả hai loại ung thư trực tràng và ung thư đại tràng thường được gộp chung dưới thuật ngữ “ung thư đại trực tràng” do sự tương đồng trong cơ chế bệnh sinh và phương pháp điều trị.

Một thực tế đáng lo ngại là nhiều triệu chứng của ung thư trực tràng dễ bị nhầm lẫn với các vấn đề tiêu hóa thông thường như bệnh trĩ hay rối loạn tiêu hóa. Các dấu hiệu của ung thư như chảy máu trực tràng, thay đổi thói quen đi tiêu, đau bụng hoặc sụt cân không rõ nguyên nhân thường bị bỏ qua hoặc xem nhẹ. Việc thiếu nhận thức về các triệu chứng này dẫn đến chẩn đoán muộn, làm giảm hiệu quả điều trị và tăng nguy cơ tử vong.
Do đó, phát hiện sớm các dấu hiệu ung thư trực tràng đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao hiệu quả điều trị và tăng tỷ lệ sống sót cho bệnh nhân. Ở giai đoạn đầu, ung thư trực tràng thường không có triệu chứng rõ ràng, khiến việc chẩn đoán trở nên khó khăn. Tuy nhiên, nếu được sàng lọc ung thư sớm, khả năng điều trị thành công sẽ cao hơn đáng kể, giảm nguy cơ biến chứng và di căn.
2. Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ gây ung thư trực tràng
Ung thư trực tràng là một bệnh lý nguy hiểm, phát triển khi các tế bào trong lớp niêm mạc trực tràng tăng sinh không kiểm soát. Mặc dù nguyên nhân chính xác chưa được xác định rõ, nhưng nhiều yếu tố nguy cơ đã được nhận diện, góp phần làm tăng khả năng mắc bệnh. Cụ thể như:
2.1 Lối sống không lành mạnh
Tiêu thụ nhiều thịt đỏ, thực phẩm chế biến sẵn và ít chất xơ là một trong những nguyên nhân ung thư trực tràng. Chế độ ăn ít chất xơ dễ dẫn đến táo bón và kéo dài thời gian tiếp xúc của niêm mạc ruột với các chất gây ung thư.
Mặt khác, lối sống ít vận động gây tình trạng béo phì và tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư. Việc duy trì hoạt động thể chất thường xuyên giúp điều hòa cân nặng và giảm nguy cơ ung thư trực tràng.
2.2 Yếu tố di truyền và tiền sử gia đình
Khoảng 5 – 10% các trường hợp ung thư đại trực tràng có liên quan đến các hội chứng di truyền như hội chứng Lynch hoặc polyp tuyến gia đình (FAP). Những người có người thân mắc các hội chứng này có nguy cơ ung thư cao hơn.
Nếu trong gia đình có người mắc ung thư trực tràng hoặc đại tràng, nguy cơ mắc bệnh của bạn cũng tăng lên. Điều này có thể do yếu tố di truyền hoặc môi trường sống chung.
2.3 Các bệnh lý nền
Các bệnh như viêm loét đại tràng hoặc bệnh Crohn kéo dài cũng là nguyên nhân gây ung thư trực tràng. Tình trạng viêm mạn tính có thể dẫn đến những biến đổi tiền ung thư trong niêm mạc ruột.
Sự xuất hiện của Polyp đại trực tràng góp phần làm tăng khả năng mắc bệnh ung thư trực tràng. Mặc dù hầu hết polyp đều lành tính, nhưng một số loại như polyp tuyến rất dễ tiến triển thành ung thư nếu không được phát hiện và loại bỏ kịp thời.
2.4 Tuổi tác và yếu tố môi trường
Nguy cơ ung thư trực tràng tăng theo tuổi, đặc biệt sau 50 tuổi. Tuy nhiên, bệnh cũng có thể xuất hiện ở người trẻ, đặc biệt là những người có các yếu tố nguy cơ khác.
Ngoài ra, quá trình tiếp xúc với các chất gây ung thư trong môi trường, chẳng hạn như hóa chất công nghiệp hoặc bức xạ cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư trực tràng. Đồng thời, hút thuốc lá và tiêu thụ rượu bia cũng được xem là các yếu tố nguy cơ.
Nhận thức về các yếu tố nguy cơ này có thể giúp bạn thực hiện các biện pháp phòng ngừa hiệu quả; bao gồm duy trì lối sống lành mạnh, chủ động khám tầm soát ung thư định kỳ và tham khảo ý kiến bác sĩ khi có các dấu hiệu ung thư trực tràng hoặc những triệu chứng bất thường.
3. Các dấu hiệu ung thư trực tràng thường bị bỏ qua
Dấu hiệu ung thư trực tràng ban đầu thường dễ bị bỏ qua hoặc nhầm lẫn với các bệnh lý tiêu hóa thông thường. Dưới đây là những dấu hiệu cảnh báo quan trọng mà bạn cần lưu ý:
3.1 Thay đổi thói quen đi tiêu
Sự thay đổi đột ngột trong thói quen đi tiêu, như táo bón hoặc tiêu chảy kéo dài là dấu hiệu của ung thư trực tràng. Khi đi tiêu, phân trở nên dẹt hoặc nhỏ hơn bình thường có thể do khối u trong trực tràng gây hẹp đường ruột.
3.2 Chảy máu trực tràng hoặc máu trong phân
Máu tươi hoặc phân có màu đen cũng được xem là dấu hiệu ung thư trực tràng mà nhiều người thường bỏ qua. Đặc biệt, dấu hiệu này rất dễ nhầm lẫn với bệnh trĩ hoặc nứt hậu môn. Nhiều người cho rằng chảy máu khi đi tiêu chỉ là do trĩ, dẫn đến việc bỏ qua triệu chứng ung thư quan trọng này.
3.3 Đau bụng hoặc khó chịu vùng bụng
Vùng bụng bị đau âm ỉ không rõ nguyên nhân, cảm giác đầy hơi hoặc chuột rút kéo dài liên quan đến sự phát triển của khối u trong trực tràng. Cơn đau có thể xuất hiện ở nhiều vị trí khác nhau trong bụng, không nhất thiết cố định một chỗ.

3.4 Cảm giác đi tiêu không hết
Cảm giác muốn đi tiêu liên tục ngay cả sau khi vừa đi tiêu, bạn vẫn cảm thấy cần phải đi thêm, do khối u gây cảm giác cản trở trong trực tràng.
Dấu hiệu ung thư trực tràng này dễ nhầm lẫn với vấn đề căng thẳng hoặc rối loạn tiêu hóa. Triệu chứng thường bị cho là do stress hoặc các vấn đề tiêu hóa thông thường, dẫn đến việc chậm trễ trong chẩn đoán và điều trị ung thư trực tràng.
3.5 Giảm cân không rõ nguyên nhân
Sụt cân đột ngột dù không thay đổi chế độ ăn uống là dấu hiệu của nhiều loại ung thư, bao gồm ung thư trực tràng. Khối u có thể ảnh hưởng đến khả năng hấp thu chất dinh dưỡng của cơ thể, dẫn đến sụt cân.
3.6 Mệt mỏi và thiếu máu
Cảm giác mệt mỏi kéo dài dù nghỉ ngơi đầy đủ. Việc mất máu mạn tính qua đường tiêu hóa có thể dẫn đến thiếu máu, khiến cơ thể bị suy nhược.
3.7 Dấu hiệu toàn thân ít gặp hơn
- Sốt không rõ nguyên nhân: Một số trường hợp ung thư trực tràng có thể gây sốt kéo dài mà không có lý do rõ ràng.
- Vàng da (nếu khối u lan đến gan): Nếu ung thư đã di căn đến gan, bạn có thể thấy da và mắt trở nên vàng.
Nhận biết sớm các dấu hiệu ung thư trực tràng và tham khảo ý kiến bác sĩ có thể cải thiện hiệu quả điều trị và tăng cơ hội phục hồi.
4. Khi nào cần đến gặp bác sĩ để thăm khám?
Hãy nhanh chóng đến bệnh viện để sàng lọc ung thư trực tràng ngay khi cơ thể xuất hiện những vấn đề sau:
- Các triệu chứng ung thư trực tràng (kể trên) kéo dài trên 2 tuần hoặc ngày càng nặng hơn.
- Có yếu tố nguy cơ như tiền sử gia đình hoặc bệnh lý nền.
- Xuất hiện máu trong phân dù chỉ một lần.
5. Phương pháp chẩn đoán ung thư trực tràng
- Nội soi đại trực tràng.
- Xét nghiệm máu: phát hiện thiếu máu hoặc dấu ấn sinh học.
- Chẩn đoán hình ảnh: CT scan, MRI.
- Sinh thiết: xác định loại và giai đoạn ung thư.
6. Các phương pháp điều trị ung thư trực tràng
- Phẫu thuật: cắt bỏ khối u và các hạch bạch huyết lân cận.
- Hóa trị và xạ trị: sử dụng trước hoặc sau phẫu thuật.
- Liệu pháp miễn dịch, …
Để sớm nhận biết chính xác các dấu hiệu ung thư trực tràng và nâng cao hiệu quả điều trị ung thư lên 90%, bạn nên tìm đến các bệnh viện đạt chuẩn Quốc tế với sự đầu tư nghiêm túc về trang thiết bị kỹ thuật tiên tiến và đảm bảo đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm.
Bệnh viện FV, tọa lạc tại số 6 Nguyễn Lương Bằng, Phú Mỹ Hưng, Q.7 TP. Hồ Chí Minh, Việt Nam, là một bệnh viện đa chuyên khoa đạt tiêu chuẩn quốc tế JCI, chuyên cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe chất lượng cao với hơn 30 chuyên khoa, điều trị từ tim mạch đến chấn thương chỉnh hình, ung thư, tiêu hóa gan mật, mắt, sản phụ khoa…. Riêng lĩnh vực ung thư, Trung tâm Điều trị Ung thư Hy Vọng của Bệnh viện FV được trang bị cơ sở vật chất hiện đại và đồng bộ, cung cấp toàn diện các dịch vụ chẩn đoán, xác định giai đoạn bệnh và điều trị ung thư đại trực tràng, chăm sóc giảm nhẹ hiệu quả cao tại một điểm duy nhất.
Các phương pháp điều trị tại Bệnh viện FV bao gồm:
6.1 Phẫu thuật ung thư trực tràng
Phẫu thuật là phương pháp điều trị chính cho ung thư trực tràng, đặc biệt đối với các trường hợp ung thư giai đoạn sớm hoặc khi khối u chưa di căn. Bệnh viện FV thực hiện các ca phẫu thuật cắt bỏ khối u và bảo tồn chức năng ruột (đôi khi kết hợp với phẫu thuật tạo hình hậu môn nếu cần thiết).
Phẫu thuật nội soi hoặc phẫu thuật mở được áp dụng tùy theo tình trạng và giai đoạn của bệnh.
6.2 Hóa trị ung thư
Hóa trị là một phần quan trọng trong điều trị ung thư trực tràng, thường áp dụng với các trường hợp ung thư giai đoạn muộn hoặc khi khối u đã di căn. Hóa trị sử dụng thuốc để tiêu diệt tế bào ung thư hoặc ngăn chặn sự phát triển của chúng.
Bệnh viện FV sử dụng các phác đồ hóa trị hiện đại, kết hợp với các thuốc thế hệ mới để tối ưu hóa hiệu quả điều trị.
6.3 Xạ trị ung thư
Xạ trị là phương pháp sử dụng tia xạ mạnh để tiêu diệt tế bào ung thư. Tại Bệnh viện FV, xạ trị được áp dụng trong các trường hợp ung thư trực tràng giai đoạn đầu để thu nhỏ khối u trước khi phẫu thuật, hoặc sau khi phẫu thuật để tiêu diệt các tế bào ung thư còn sót lại. Bệnh viện sử dụng công nghệ xạ trị hiện đại như xạ trị với thiết bị mô phỏng 3D giúp tối ưu hóa liều xạ và giảm tác dụng phụ.
6.4 Điều trị hỗ trợ và chăm sóc giảm nhẹ
Ngoài các phương pháp điều trị chính, Bệnh viện FV cung cấp các dịch vụ chăm sóc giảm nhẹ giúp bệnh nhân ung thư trực tràng giảm bớt cơn đau và cải thiện chất lượng cuộc sống. Điều này bao gồm việc quản lý các triệu chứng, cung cấp liệu pháp dinh dưỡng và tâm lý giúp bệnh nhân vượt qua giai đoạn khó khăn của bệnh.

6.5 Tầm soát và phát hiện sớm
Bệnh viện FV đặc biệt chú trọng đến việc khám tầm soát ung thư giúp phát hiện bệnh sớm trước khi có dấu hiệu ung thư trực tràng rõ ràng. Việc phát hiện sớm ung thư giúp tăng khả năng điều trị thành công và giảm thiểu các tác động xấu đối với sức khỏe.
Bệnh viện FV luôn nỗ lực cung cấp các dịch vụ chăm sóc y tế chất lượng cao, kết hợp các phương pháp điều trị hiện đại, mang lại hy vọng và cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân ung thư trực tràng.
7. Cách phòng ngừa ung thư đại trực tràng
Ung thư đại trực tràng là một trong những căn bệnh nguy hiểm, nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa được thông qua các biện pháp sau:
7.1 Chế độ ăn uống lành mạnh
Tăng cường chất xơ: Chế độ ăn giàu chất xơ từ rau xanh, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt giúp cải thiện chức năng tiêu hóa và giảm nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng.
Hạn chế thịt đỏ và chất béo: Giảm tiêu thụ thịt đỏ và thực phẩm chế biến sẵn chứa nhiều chất béo bão hòa sẽ giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư.
Bổ sung thực phẩm chống viêm: Các thực phẩm như nghệ chứa chất chống viêm, giúp ngăn ngừa sự phát triển của khối u và vô hiệu hóa các chất gây ung thư trước khi chúng phá hủy DNA.
7.2 Thực hiện tầm soát định kỳ
Khám sức khỏe định kỳ: Đặc biệt đối với người trên 50 tuổi, việc tầm soát ung thư đại trực tràng định kỳ giúp phát hiện sớm và điều trị kịp thời.
Phương pháp tầm soát: Các phương pháp như nội soi đại tràng, xét nghiệm máu ẩn trong phân giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường.
7.3 Lối sống lành mạnh
Bỏ thuốc lá và hạn chế rượu bia: Tránh sử dụng thuốc lá và hạn chế tiêu thụ rượu bia giúp giảm nguy cơ mắc ung thư trực tràng.
Tăng cường vận động: Tham gia các hoạt động thể chất thường xuyên giúp duy trì cân nặng lý tưởng và cải thiện sức khỏe tổng thể.
7.4 Điều trị sớm các bệnh lý tiền ung thư
Phát hiện và điều trị polyp đại trực tràng: Polyp là tổn thương tiền ung thư có thể chuyển thành ung thư nếu không được điều trị kịp thời. Việc phát hiện và loại bỏ polyp giúp ngăn ngừa ung thư trực tràng.
Theo dõi và điều trị các bệnh lý liên quan: Điều trị sớm các bệnh lý như viêm ruột mạn tính giúp giảm nguy cơ phát triển thành ung thư đại trực tràng.
Việc thực hiện đồng bộ các biện pháp trên sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ mắc ung thư trực tràng và nâng cao chất lượng cuộc sống.
8. Kết luận
Việc phát hiện sớm ung thư trực tràng thông qua khám tầm soát ung thư định kỳ có thể giúp tăng khả năng điều trị thành công và cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân.
Theo khuyến cáo của các chuyên gia y tế, việc duy trì một lối sống lành mạnh đóng vai trò quan trọng trong việc giảm nguy cơ mắc ung thư trực tràng. Đồng thời, duy trì chế độ ăn uống cân đối, giàu chất xơ và vitamin, kết hợp với việc tập thể dục đều đặn và tránh các thói quen xấu như hút thuốc lá và lạm dụng rượu bia có thể giúp giảm nguy cơ mắc ung thư trực tràng.
Hãy chủ động đi khám khi có các dấu hiệu ung thư trực tràng hoặc những triệu chứng bất thường của cơ thể. Liên hệ Bệnh viện FV ngay hôm nay để được trải nghiệm dịch vụ chăm sóc sức khỏe chuẩn Quốc tế với chi phí xứng đáng.
Thông tin liên hệ Bệnh viện FV:
- Số điện thoại: (028) 54 11 33 33
- Website: https://www.fvhospital.com/vi/
- Địa chỉ Bệnh viện FV: 6 Nguyễn Lương Bằng, Nam Sài Gòn (Phú Mỹ Hưng), Q7, Tp HCM