Bản Tin Sức Khỏe

Cách trị cảm cúm cho mẹ bầu và những lưu ý quan trọng

Trị cảm cúm cho mẹ bầu không chỉ đơn thuần là giảm triệu chứng mà còn là bài toán y khoa đòi hỏi sự chính xác, an toàn tuyệt đối cho cả mẹ và thai nhi. Khi mẹ bầu sốt cao, khó thở về đêm hay mắc tiểu đường thai kỳ, nguy cơ biến chứng từ cúm càng gia tăng, dễ dẫn đến sinh non hoặc tổn thương bào thai. Liệu có cần dùng thuốc? Nên điều trị tại nhà hay đến cơ sở y tế? Câu trả lời không đơn giản, nhưng bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ phác đồ điều trị cúm an toàn cho mẹ bầu, cập nhật theo tiêu chuẩn quốc tế, với hướng dẫn từ chuyên gia sản khoa hàng đầu.

1. Vì sao cần trị cảm cúm cho mẹ bầu đúng cách?

Thời kỳ mang thai khiến hệ miễn dịch của người phụ nữ suy giảm một cách tự nhiên, làm cho mẹ bầu dễ mắc phải các bệnh lý nhiễm trùng thông thường, trong đó cảm cúm là tình trạng phổ biến nhưng không thể xem nhẹ. Điều quan trọng là trị cảm cúm cho mẹ bầu đúng cách, đúng thời điểm để hạn chế tối đa các biến chứng ảnh hưởng đến cả mẹ và thai nhi. Việc tự ý sử dụng thuốc, chần chừ trong điều trị hoặc đánh giá sai mức độ nghiêm trọng có thể gây ra hậu quả đáng tiếc, đặc biệt ở những mẹ bầu có bệnh lý nền như tiểu đường thai kỳ hoặc có biểu hiện bất thường như mẹ bầu khó thở về đêm.

1.1 Ảnh hưởng nguy hiểm của bệnh cảm cúm đối với thai kỳ

Một số chủng virus cúm như Influenza A (H1N1, H3N2) hoặc Influenza B có thể gây tổn thương nghiêm trọng cho hệ hô hấp, làm tăng nguy cơ viêm phổi, viêm phế quản hoặc suy hô hấp ở mẹ bầu. Với thai nhi, nguy cơ dị tật bẩm sinh, sinh non, nhẹ cân hoặc thậm chí thai lưu cũng đã được ghi nhận trong một số nghiên cứu khi người mẹ mắc cúm trong ba tháng đầu.

Các chuyên gia cảnh báo rằng, những mẹ bầu có nền miễn dịch yếu, mắc tiểu đường thai kỳ hoặc có bệnh lý hô hấp mạn tính sẽ dễ gặp biến chứng hơn khi nhiễm cúm. Nếu mẹ bầu khó thở về đêm, kèm theo sốt cao trên 38,5 độ C kéo dài, ho nhiều, tức ngực hoặc tinh thần không minh mẫn, thì cần được can thiệp y tế ngay lập tức. Đây có thể là dấu hiệu của biến chứng hô hấp cấp hoặc nhiễm trùng thứ phát cần được điều trị tại cơ sở y tế có chuyên khoa sản.

Nếu mẹ bầu khó thở về đêm, kèm theo sốt cao trên 38,5 độ C kéo dài thì không nên tìm cách trị cảm cúm cho mẹ bầu tại nhà mà cần được can thiệp y tế ngay lập tức. (Ảnh: Respiratory Therapy)

1.2 Nhận diện sớm triệu chứng và hiểu rõ thời điểm cần nhập viện

Không giống cảm lạnh thông thường, cúm ở mẹ bầu thường có biểu hiện khởi phát đột ngột và diễn tiến nhanh. Các triệu chứng phổ biến bao gồm: đau họng, ho khan, mỏi cơ, sốt cao, đau đầu, ớn lạnh và mệt mỏi nghiêm trọng. Ở một số trường hợp, mẹ bầu khó thở về đêm, mất ngủ, chán ăn hoặc giảm vận động của thai nhi là những dấu hiệu báo động cần được kiểm tra ngay.

Nhiều người vẫn có thói quen sử dụng thuốc cảm thông thường mà không có chỉ định, dẫn đến nguy cơ cao gây ảnh hưởng tới sự phát triển thần kinh của thai nhi, đặc biệt trong giai đoạn hình thành hệ thần kinh trung ương. Do đó, việc trị cảm cúm cho mẹ bầu phải dựa trên phác đồ cá nhân hóa, có đánh giá y tế chuyên sâu từ bác sĩ chuyên khoa sản.

Các chuyên gia khuyến cáo, biện pháp chủ động phòng ngừa hiệu quả nhất hiện nay chính là tiêm phòng cúm cho mẹ bầu theo hướng dẫn từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Bộ Y tế Việt Nam. Tiêm phòng cúm cho mẹ bầu không chỉ giúp giảm đáng kể tỷ lệ nhiễm cúm mà còn tạo miễn dịch thụ động bảo vệ thai nhi trong suốt giai đoạn đầu đời.

Việc trị cảm cúm cho mẹ bầu không chỉ đơn giản là xử lý triệu chứng. Đó là một quá trình cân nhắc nhiều yếu tố: thời điểm mang thai, bệnh lý nền như tiểu đường thai kỳ, biểu hiện hô hấp như mẹ bầu khó thở về đêm và mức độ tiến triển của bệnh. Tiếp cận điều trị sai cách có thể làm tăng rủi ro đáng kể cho cả mẹ lẫn bé. Vì vậy, can thiệp y tế chuyên khoa, đặc biệt tại các đơn vị đạt tiêu chuẩn quốc tế như Khoa Sản FV – Thomson, chính là lựa chọn an toàn và hiệu quả.

2. Phương pháp trị cảm cúm cho mẹ bầu hiệu quả, an toàn

Điều trị cúm khi mang thai không chỉ đơn thuần là giảm triệu chứng. Đó là quá trình đòi hỏi sự đánh giá thận trọng giữa nguy cơ và lợi ích đối với sức khỏe của mẹ bầu và thai nhi. Mỗi phương pháp cần được cá nhân hóa theo từng giai đoạn thai kỳ, thể trạng người mẹ, và tiền sử bệnh lý đi kèm như tiểu đường thai kỳ hoặc biểu hiện như mẹ bầu khó thở về đêm. Sai lầm trong lựa chọn thuốc, tự điều trị hoặc bỏ qua các cảnh báo y khoa có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.

2.1 Nguyên tắc điều trị an toàn: Ưu tiên triệu chứng nhẹ, tránh lạm dụng thuốc

Trong hầu hết các trường hợp, nếu mẹ bầu mắc cúm thể nhẹ, không sốt cao kéo dài và không có biểu hiện hô hấp cấp, bác sĩ sẽ ưu tiên điều trị không dùng thuốc. Biện pháp này bao gồm:

  • Nghỉ ngơi hoàn toàn và giữ ấm cơ thể
  • Uống nhiều nước, ăn đủ chất, bổ sung vitamin C tự nhiên
  • Xông mũi họng bằng tinh dầu thiên nhiên an toàn cho thai kỳ (theo hướng dẫn chuyên khoa)
  • Súc miệng bằng nước muối ấm để giảm viêm họng

Trong giai đoạn này, nếu được chỉ định, trị cảm cúm cho mẹ bầu có thể kết hợp thêm một số loại thuốc an toàn cho thai kỳ, thuộc nhóm B theo phân loại của FDA (Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ). Tuyệt đối không dùng aspirin, ibuprofen hoặc các thuốc kháng virus không rõ chỉ định cho thai phụ.

Mẹ bầu mắc cúm thể nhẹ nên nghỉ ngơi, uống đủ nước và tăng cường vitamin – C để nhanh hồi phục. (Ảnh: Parents)

2.2 Khi nào cần can thiệp y tế và dùng thuốc?

Nếu mẹ bầu có các biểu hiện như khó thở về đêm, sốt cao không hạ sau 48 giờ, mệt mỏi kiệt sức, ho nặng, hoặc giảm vận động thai, thì cần nhập viện để theo dõi. Đặc biệt, ở mẹ bầu có tiền sử tiểu đường thai kỳ, hệ miễn dịch vốn đã bị ảnh hưởng. Cúm có thể làm mất cân bằng đường huyết, tăng nguy cơ biến chứng như viêm phổi hoặc nhiễm trùng huyết.

Trong những trường hợp trung bình đến nặng, bác sĩ có thể chỉ định thuốc kháng virus (như oseltamivir), nhưng chỉ sau khi đánh giá đầy đủ lợi ích so với nguy cơ và theo dõi nghiêm ngặt tại bệnh viện.

Trị cảm cúm cho mẹ bầu đúng cách trong giai đoạn này còn bao gồm hỗ trợ hô hấp (thở oxy nếu cần), truyền dịch, và kiểm tra nhịp tim thai. Tại các bệnh viện đạt chuẩn quốc tế như FV, thai phụ sẽ được phối hợp điều trị giữa bác sĩ Sản khoa và bác sĩ Nội hô hấp để đảm bảo an toàn tối đa.

2.3 Tiêm phòng cúm: Biện pháp dự phòng chủ động và an toàn trong thai kỳ

Một trong những chiến lược hiệu quả nhất để trị cảm cúm cho mẹ bầu chính là… không để cúm xảy ra. Tiêm phòng cúm cho mẹ bầu đã được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo là an toàn và nên thực hiện vào bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ, đặc biệt từ tam cá nguyệt thứ hai trở đi.

Không chỉ giúp giảm tỷ lệ mắc cúm và biến chứng cho mẹ, tiêm phòng cúm cho mẹ bầu còn truyền kháng thể sang thai nhi, bảo vệ bé khỏi virus cúm trong những tháng đầu sau sinh (khi trẻ chưa đủ tuổi để tự tiêm phòng).

Tiêm phòng cúm cho mẹ bầu (Ảnh: NYU Langone Health)

Tại Bệnh viện FV, vắc-xin cúm được bảo quản đúng chuẩn, có xuất xứ rõ ràng, đi kèm quy trình sàng lọc và tư vấn cá nhân hóa trước tiêm. Với mẹ bầu mắc tiểu đường thai kỳ, hoặc có biểu hiện hô hấp như khó thở về đêm, bác sĩ sẽ đánh giá kỹ lưỡng trước khi chỉ định tiêm, nhằm đảm bảo an toàn tối đa. Mẹ bầu còn được bác sĩ chuyên khoa thăm khám, sàng lọc kỹ thể trạng, tư vấn rõ ràng về loại vắc-xin, liều tiêm, thời điểm phù hợp theo từng giai đoạn thai kỳ trước khi chỉ định tiêm.

Quy trình tiêm chủng diễn ra tại phòng tiêm sạch sẽ, yên tĩnh, có theo dõi sau tiêm 30 phút và đánh giá sức khỏe toàn diện trước khi ra về. Đặc biệt, thai phụ cần có chỉ định từ bác sĩ Sản khoa trước khi tiêm và đăng ký tại Khoa Sản Phụ Khoa để đảm bảo an toàn tối đa cho cả mẹ và thai nhi.

Đăng ký tiêm vắc-xin cúm tại FV như thế nào?

  • Liên hệ đặt hẹn: (028) 35 11 33 33
  • Khoa Nội Đa Khoa – Máy nhánh: 1329
  • Khoa Nhi – Máy nhánh: 4433
  • Khoa Sản Phụ Khoa – Máy nhánh: 6000

3. Những lưu ý khi điều trị cảm cúm cho mẹ bầu

Không ít thai phụ chủ quan khi bị cảm cúm, dẫn đến trì hoãn điều trị hoặc tự xử lý bằng các biện pháp dân gian, khiến tình trạng bệnh tiến triển nặng. Tuy cảm cúm thông thường có thể tự khỏi, nhưng với mẹ bầu, những biến chứng của cúm có thể đe dọa cả thai kỳ nếu không được can thiệp y tế đúng lúc. Việc theo dõi chặt chẽ tại các cơ sở chuyên khoa là yếu tố then chốt để đảm bảo trị cảm cúm cho mẹ bầu hiệu quả và an toàn.

3.1 Nhận biết dấu hiệu cúm cần thăm khám khẩn cấp

Thai phụ nên đến bệnh viện khi xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào dưới đây:

  • Sốt cao liên tục trên 38,5°C không đáp ứng với các biện pháp hạ sốt an toàn (chườm, nghỉ ngơi)
  • Ho kéo dài, ho có đờm xanh, vàng có thể là dấu hiệu nhiễm khuẩn thứ phát
  • Đau tức ngực, khó thở về đêm, thở gấp, mệt mỏi nhiều dù nghỉ ngơi
  • Nôn ói kéo dài, mất nước, không ăn uống được gây sụt cân hoặc ảnh hưởng đường huyết, đặc biệt nguy hiểm với người có tiểu đường thai kỳ
  • Chuyển động thai yếu đi rõ rệt hoặc có dấu hiệu bất thường về thai máy
  • Các biểu hiện thần kinh: đau đầu dữ dội, mờ mắt, rối loạn ý thức

Mẹ bầu khó thở về đêm là một triệu chứng cảnh báo đặc biệt cần được thăm khám ngay vì có thể liên quan đến tổn thương hô hấp hoặc biến chứng tim mạch do cúm. Đừng chờ đợi bệnh thuyên giảm, việc điều trị sớm luôn mang lại kết quả tốt hơn và an toàn hơn cho cả mẹ và con.

3.2 Vai trò của theo dõi chuyên khoa khi mẹ bầu bị mắc cúm?

Khác với điều trị cúm thông thường, việc trị cảm cúm cho mẹ bầu cần được cá nhân hóa, theo dõi sát diễn tiến và phối hợp đa chuyên khoa. Tại Bệnh viện FV, thai phụ khi nghi ngờ mắc cúm sẽ được:

  • Khám bởi bác sĩ Sản khoa và Nội khoa phối hợp, đánh giá toàn diện thể trạng, tuổi thai và bệnh nền
  • Chỉ định các xét nghiệm cần thiết (CBC, test cúm nhanh, siêu âm thai, CRP…)
  • Cân nhắc phác đồ điều trị tùy thuộc tuần thai, nguy cơ đi kèm như tiểu đường thai kỳ hoặc tiền sản giật
  • Theo dõi biến chứng hô hấp hoặc tim mạch, nhất là trong 72 giờ đầu khởi phát bệnh
  • Tư vấn tiêm phòng cúm cho mẹ bầu nếu chưa được tiêm, trong thời điểm phù hợp và an toàn

Sự đồng hành của bác sĩ Sản khoa trong toàn bộ quá trình điều trị không chỉ giúp bảo vệ mẹ mà còn là cách hiệu quả nhất để đảm bảo thai nhi phát triển ổn định. Đặc biệt, trong các chương trình theo dõi thai kỳ tại FV, hồ sơ sức khỏe được lưu trữ và cập nhật liên tục, giúp bác sĩ dễ dàng nắm bắt tiền sử và đưa ra chỉ định phù hợp cho từng ca bệnh.

Cùng bác sĩ FV nhận diện 5 yếu tố nguy hiểm đối với thai kỳ qua video:


4. Bệnh viện FV hỗ trợ trị cảm cúm cho mẹ bầu như thế nào?

Trị cảm cúm cho mẹ bầu cần sự theo dõi sát sao và chỉ định chuyên khoa, nhằm đảm bảo hiệu quả điều trị mà không ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi. Tại Bệnh viện FV, sản phụ sẽ được chăm sóc toàn diện với phác đồ y khoa cá nhân hóa, được thiết kế riêng biệt cho từng thể trạng và giai đoạn thai kỳ.

4.1 Khám và điều trị cúm cho mẹ bầu với định hướng y khoa cá nhân hóa

Ngay từ khi có dấu hiệu cảm cúm, mẹ bầu sẽ được bác sĩ chuyên khoa Sản tại FV trực tiếp thăm khám, khai thác bệnh sử chi tiết, đánh giá nguy cơ đi kèm như tiểu đường thai kỳ, tiền sản giật, bệnh lý hô hấp, đặc biệt là các triệu chứng bất thường như mẹ bầu khó thở về đêm, ho kéo dài, sốt cao hay mệt mỏi dai dẳng.

Bác sĩ sẽ chỉ định làm các xét nghiệm cần thiết (nếu có), kết hợp kê toa thuốc phù hợp, liều an toàn cho thai phụ. Ngoài ra, sản phụ sẽ được tư vấn về chế độ dinh dưỡng, nghỉ ngơi, cách phòng ngừa lây nhiễm trong gia đình và môi trường sống.

Với tiêu chuẩn điều trị dựa trên mô hình y khoa cá nhân hóa đang được áp dụng tại Bệnh viện FV, mỗi thai phụ sẽ có một phác đồ riêng, giúp trị cảm cúm cho mẹ bầu hiệu quả hơn, hạn chế tối đa nguy cơ biến chứng.

4.2 Dịch vụ khám bệnh từ xa và chăm sóc sức khỏe tại nhà

Hiểu được lo lắng của thai phụ khi di chuyển đến bệnh viện trong thời điểm sức khỏe suy yếu, FV triển khai dịch vụ khám bệnh từ xa và khám tại nhà do đội ngũ bác sĩ chuyên khoa trực tiếp đảm nhiệm.

Thai phụ có thể đặt hẹn qua tổng đài để được hướng dẫn thăm khám online, theo dõi triệu chứng và nhận tư vấn cá nhân hóa ngay tại nhà. Trong những trường hợp cần thiết, dịch vụ khám bệnh tại nhà sẽ giúp mẹ bầu được chăm sóc chuyên sâu mà vẫn đảm bảo an toàn, riêng tư và tiện lợi.

Thông tin Bệnh viện FV:

  • Số điện thoại: (028) 35 11 33 33
  • Website: https://www.fvhospital.com/vi/
  • Địa chỉ Bệnh viện FV: Số 06 Nguyễn Lương Bằng, Phường Tân Mỹ (Quận 7 cũ), TP.Hồ Chí Minh
Zalo
Facebook messenger