Chữa viêm tai giữa đúng cách: Giải pháp hiệu quả, ngăn biến chứng

Chữa viêm tai giữa đúng cách không chỉ giúp người bệnh nhanh chóng thoát khỏi tình trạng đau nhức, ù tai hay chảy dịch tai, mà quan trọng hơn là ngăn chặn biến chứng nguy hiểm có thể dẫn đến mất thính lực vĩnh viễn. Nhiều bệnh nhân chần chừ hoặc tự ý tìm cách chữa viêm tai giữa tại nhà đã khiến tình trạng trở nên phức tạp, khó kiểm soát. Vậy đâu là giải pháp khoa học, an toàn và hiệu quả nhất để điều trị viêm tai giữa, tránh tái phát và bảo vệ sức khỏe thính giác lâu dài?

1. Viêm tai giữa là gì? Phân loại để lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp

Chữa viêm tai giữa hiệu quả bắt đầu từ việc hiểu đúng bệnh và phân loại chính xác. Ở trẻ nhỏ, viêm tai giữa là căn bệnh cấp tính rất thường gặp. Ước tính có đến 50% – 80% trẻ từng bị ít nhất một đợt viêm tai giữa trước 3 tuổi. Điều này lý giải vì sao việc chữa viêm tai giữa cần đi kèm với chẩn đoán sớm và theo dõi sát triệu chứng viêm tai giữa để tránh biến chứng nghe kém hoặc tái phát. 

1.1 Định nghĩa nhanh các thể viêm tai giữa

Viêm tai giữa cấp

Nhiễm trùng tai giữa khởi phát nhanh, thường sau cảm cúm hoặc viêm mũi họng. Tiêu chuẩn chẩn đoán dựa vào tình trạng màng nhĩ phồng rõ hoặc chảy dịch tai kèm đau tai. Khi xác định đúng viêm tai giữa cấp tính (AOM), chiến lược chữa viêm tai giữa có thể bao gồm việc giảm đau chủ động, theo dõi từ 48 đến 72 giờ ở người bệnh có triệu chứng nhẹ hoặc dùng kháng sinh theo chỉ định. 

Viêm tai giữa tiết dịch

Có dịch trong hòm nhĩ nhưng không có dấu hiệu nhiễm cấp. Tình trạng này thường theo sau AOM hoặc viêm mũi họng và gây nghe kém thoáng qua. Phân biệt OME với AOM giúp chọn cách chữa viêm tai giữa phù hợp, tránh lạm dụng kháng sinh khi không cần. 

Viêm tai giữa mủ kéo dài

Dịch tai chảy dai dẳng qua lỗ thủng màng nhĩ tối thiểu 3 tháng, người bệnh có nguy cơ nghe kém và biến chứng nội sọ. Đây là nhóm cần đánh giá chuyên khoa để cân nhắc rửa tai, kháng sinh tại chỗ, can thiệp thủ thuật hoặc phẫu thuật tùy trường hợp. Việc phân loại đúng giúp cách trị viêm tai giữa đi vào trọng tâm thay vì điều trị dàn trải. 

1.2 Nguyên nhân viêm tai giữa

Đa số ca AOM khởi phát sau khi nhiễm siêu vi đường hô hấp trên khiến vòi nhĩ phù nề và ứ dịch, tạo điều kiện cho vi khuẩn như Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae và Moraxella catarrhalis phát triển. 

Yếu tố nguy cơ gồm độ tuổi dưới 5, người thường xuyên tiếp xúc với khói thuốc, môi trường đông đúc, trẻ em dùng núm vú giả sau 6 tháng, bú bình nằm ngửa và ít được bú sữa mẹ. Hiểu bối cảnh bệnh sinh giúp cá nhân hóa cách chữa viêm tai giữa và có kế hoạch dự phòng hiệu quả. 

1.3 Dấu hiệu viêm tai giữa điển hình cần nhận biết

Các dấu hiệu của viêm tai giữa gồm đau tai, quấy khóc hoặc kéo tai ở trẻ, sốt, nghe kém thoáng qua, đôi khi chảy dịch tai. Người lớn thường có triệu chứng đầy tai và giảm thính lực, kèm với đau. 

Khi thấy dấu hiệu của viêm tai giữa xuất hiện sau một đợt cảm cúm, đặc biệt kèm sốt hoặc đau, người bệnh cần thăm khám sớm để được soi tai và đánh giá dịch hòm nhĩ. Đây là điểm mấu chốt bởi cách trị viêm tai giữa hoàn toàn dựa trên bằng chứng lâm sàng về tình trạng màng nhĩ và dịch tai.

1.4 Điểm nhấn dịch tễ và lý do cần điều trị đúng

Viêm tai giữa mủ kéo dài vẫn là nguyên nhân hàng đầu gây tình trạng suy giảm thính lực nhưng có thể phòng ngừa. Ước tính tỷ lệ mắc viêm tai giữa toàn cầu khoảng 3.8%, tương ứng gần 297 triệu người, trong đó 62% có biểu hiện suy giảm thính lực ở mức độ từ vừa đến nặng. Ở trẻ em, gần 60% trường hợp nghe kém có thể phòng tránh được nhờ kiểm soát nhiễm trùng tai, tiêm chủng và quản lý bệnh kịp thời. Những con số này cho thấy việc chữa viêm tai giữa đúng cách không chỉ giảm đau mà còn bảo vệ thính lực về lâu dài. 

Trường hợp điển hình là bé T, 18 tháng tuổi, sốt nhẹ và có biểu hiện kéo tai phải liên tục sau khi bé bị cảm lạnh 2 ngày. Soi tai ghi nhận màng nhĩ phồng rõ. Chẩn đoán AOM được xác lập. Định hướng cách chữa viêm tai giữa cho bé là giảm đau tích cực, cân nhắc theo dõi sát trong 48 giờ nếu triệu chứng nhẹ và dùng kháng sinh khi đau tăng hoặc không cải thiện. Trái lại, chị H, 32 tuổi, nghe kém thoáng qua sau khi bị cúm, không sốt, màng nhĩ không phồng. Khả năng cao là bị viêm tai giữa ứ dịch (OME). Cách trị viêm tai giữa trong trường hợp này là theo dõi vì đa số tự hết trong vài tuần, ưu tiên xử lý nghẹt mũi và tái đánh giá nếu bệnh kéo dài. 

Việc phân loại đúng giúp lựa chọn cách chữa viêm tai giữa chuẩn xác. Đồng thời, nhận diện sớm dấu hiệu của viêm tai giữa và yếu tố nguy cơ sẽ rút ngắn thời gian bệnh, giảm tái phát và bảo toàn sức nghe cho người bệnh. 

2. Các biến chứng nguy hiểm của bệnh viêm tai giữa

Chữa viêm tai giữa sớm không chỉ giúp giảm đau cấp tính, mà còn quyết định nguy cơ biến chứng kéo dài. Viêm tai giữa không được xử trí kịp thời có thể tiến triển thành nhiều biến chứng nghiêm trọng, từ thủng màng nhĩ và mất thính lực dẫn đến chậm phát triển ngôn ngữ ở trẻ nhỏ, cho đến viêm xương chũm, áp xe sau tai và những biến chứng nội sọ đe dọa đến tính mạng. 

2.1. Biến chứng tại chỗ: Thủng màng nhĩ và suy giảm thính lực

Thủng màng nhĩ là hậu quả thường gặp nhất khi viêm tai giữa không được kiểm soát kịp thời. Người bệnh có thể thấy ù tai, chảy dịch tai kèm biểu hiện nghe kém. Trẻ nhỏ bị viêm tai giữa tái phát nhiều lần dễ rơi vào tình trạng chậm phát triển ngôn ngữ do giảm sức nghe. Theo Mayo Clinic, khoảng 25% trẻ em dưới 10 tuổi từng bị thủng màng nhĩ ít nhất một lần do viêm tai giữa. Điều này cho thấy việc chữa viêm tai giữa sớm có vai trò quan trọng để bảo vệ chức năng thính giác.

2.2. Biến chứng lan sang xương chũm và mô mềm quanh tai

Nếu nhiễm trùng kéo dài, vi khuẩn có thể lan sang xương chũm phía sau tai, gây viêm xương chũm. Bệnh nhân thường có triệu chứng sốt cao, sưng đau sau tai, thậm chí biến dạng vành tai. Đây là một trong những biến chứng nguy hiểm nhất, đòi hỏi can thiệp phẫu thuật để tránh nhiễm trùng lan rộng. 

Trong thực tế điều trị tại FV, nhiều ca đến muộn vì người bệnh chủ quan, chỉ tìm kiếm cách điều trị viêm tai giữa bằng thuốc nhỏ hoặc mẹo dân gian, dẫn đến biến chứng nặng hơn.

2.3. Biến chứng nội sọ: Nguy cơ đe dọa tính mạng

Viêm màng não, áp xe não hoặc huyết khối xoang tĩnh mạch là biến chứng cực kỳ nguy hiểm của viêm tai giữa. WHO ước tính, viêm tai giữa biến chứng nội sọ chiếm tỷ lệ 1% – 2% ở trẻ em tại các nước đang phát triển và thường dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Đây là lý do vì sao bệnh nhân cần nhận biết sớm dấu hiệu của viêm tai giữa và được bác sĩ chuyên khoa theo dõi sát.

Điển hình là trường hợp bé trai 6 tuổi nhập viện trong tình trạng sốt cao, chảy dịch tai kéo dài, kèm theo đau đầu dữ dội. Khám lâm sàng và chụp MRI cho thấy bé bị viêm tai giữa biến chứng viêm màng não. Sau quá trình hồi sức tích cực và phẫu thuật dẫn lưu, bé may mắn hồi phục. Trường hợp này là minh chứng rõ ràng cho việc trì hoãn chữa viêm tai giữa có thể gây ra hậu quả khó lường.

3. Chữa viêm tai giữa như thế nào cho đúng?

Chữa viêm tai giữa phải là một quyết định lâm sàng có căn cứ: xác định thể bệnh, cân đo mức độ triệu chứng, đánh giá nguy cơ biến chứng rồi mới chọn biện pháp can thiệp phù hợp. Một chiến lược điều trị khoa học vừa giúp giảm đau, vừa bảo vệ thính lực, đồng thời tránh lạm dụng thuốc và giảm nguy cơ tái phát.

3.1 Tiêu chí đánh giá một phương án chữa viêm tai giữa đúng đắn

Khi lựa chọn cách chữa viêm tai giữa, bác sĩ và gia đình nên cùng cân nhắc các tiêu chí sau: hiệu quả, an toàn cho bệnh nhân, thời gian hồi phục, khả năng ngăn tái phát và tính tiết kiệm chi phí về lâu dài. Ở trẻ nhỏ, tiêu chí bảo tồn thính lực và tránh ảnh hưởng đến phát triển ngôn ngữ được đặt lên hàng đầu. Hướng dẫn lâm sàng quốc tế khuyên nên phân loại rõ AOM (viêm tai giữa cấp) so với OME (viêm tai giữa tiết dịch) để quyết định có sử dụng kháng sinh hay chỉ theo dõi. 

Ví dụ, với trẻ trên 24 tháng có triệu chứng nhẹ, chiến lược “theo dõi có hướng dẫn” là một cách chữa viêm tai giữa được chấp nhận, trong khi trẻ dưới 24 tháng hoặc có triệu chứng nặng, điều trị tích cực và chuyên sâu là rất cần thiết để tránh biến chứng. 

Một chiến lược điều trị chuẩn cần đảm bảo:

• Hiệu quả lâm sàng: triệu chứng giảm đau, sốt và chảy dịch nhanh.
• An toàn: ưu tiên dùng kháng sinh chỉ khi cần thiết, tránh kháng thuốc.
• Nhanh khỏi: giảm tối đa thời gian bệnh nhân đau đớn và gián đoạn sinh hoạt.
• Ngăn tái phát: kiểm soát yếu tố nguy cơ, tiêm chủng, theo dõi lâu dài.
• Tối ưu chi phí: chọn giải pháp ít xâm lấn mà vẫn hiệu quả.

*Hướng dẫn từ AAP khuyến khích theo dõi lâm sàng ở trẻ từ 2 tuổi trở lên với triệu chứng nhẹ, chỉ bắt đầu kháng sinh nếu tình trạng kéo dài quá 48 – 72 giờ hoặc nặng hơn 

3.2 Cách chữa viêm tai giữa tại nhà, theo hướng dẫn chuyên khoa

Trong những trường hợp triệu chứng nhẹ hoặc ở giai đoạn theo dõi, cách chữa viêm tai giữa tại nhà tập trung vào việc kiểm soát triệu chứng và phát hiện sớm dấu hiệu cảnh báo: giảm đau bằng paracetamol hoặc ibuprofen theo cân nặng, giữ tư thế nằm đầu cao, và theo dõi 48 – 72 giờ. Nếu xuất hiện sốt cao, đau tăng, chảy mủ tai hoặc giảm thính lực rõ rệt, cần chuyển sang bước điều trị can thiệp y tế chuyên sâu. Việc kiểm soát triệu chứng và có cách chữa viêm tai giữa tại nhà đúng đắn theo hướng dẫn chuyên khoa giúp giảm nhu cầu dùng kháng sinh không cần thiết. 

Cụ thể, khi triệu chứng nhẹ (đau tai không dữ dội, sốt nhẹ) và không có nguy cơ biến chứng, lựa chọn chữa viêm tai giữa bằng cách kiểm soát triệu chứng tại nhà là hợp lý bằng cách:

• Dùng thuốc giảm đau như paracetamol hoặc ibuprofen theo cân nặng.
• Theo dõi sát 48 – 72 giờ, tái khám ngay nếu có dấu hiệu của viêm tai giữa nặng thêm như đau dữ dội, sốt cao, chảy mủ tai.

3.3 Cách trị viêm tai giữa bằng thuốc

Khi phải cần dùng đến kháng sinh, amoxicillin liều cao là lựa chọn hàng đầu để chữa viêm tai giữa nếu không có dị ứng. Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy lợi ích của kháng sinh đối với tình trạng viêm tai giữa cấp trong 24 giờ là rất hạn chế. Vì vậy dùng kháng sinh cần dựa trên chẩn đoán rõ ràng và cân nhắc lợi – hại để tránh kháng thuốc. 

Nếu nhiễm trùng rõ ràng, đặc biệt ở trẻ nhỏ hoặc triệu chứng viêm tai giữa trở nặng, cách điều trị viêm tai giữa bằng thuốc có thể áp dụng, cụ thể là:

• Amoxicillin liều cao (80 – 90 mg/kg/ngày) là kháng sinh hàng đầu nếu người bệnh không bị dị ứng penicillin
• Nếu không cải thiện sau 48 – 72 giờ, cân nhắc chuyển sang amoxicillin-clavulanate hoặc các phác đồ theo kháng sinh đồ.

Tuy nhiên, vẫn cần kết hợp với kiểm soát triệu chứng và theo dõi chặt chẽ. Đây là cách điều trị viêm tai giữa được khuyến nghị quốc tế và phù hợp với tiêu chí điều trị hiệu quả, an toàn.

3.4 Cách điều trị viêm tai giữa bằng thủ thuật và phẫu thuật

Can thiệp thủ thuật là cách chữa viêm tai giữa được cân nhắc khi dịch tai kéo dài hoặc viêm tai giữa tái phát nhiều lần và khi có biến chứng. Các lựa chọn gồm chọc hút dịch (tympanocentesis) để định khuẩn, đặt ống thông khí (tympanostomy tube) cho trẻ tái phát nhiều đợt, và phẫu thuật chỉnh sửa màng nhĩ nếu bị thủng lâu ngày. Quyết định phẫu thuật cần dựa trên tình trạng thính lực, tần suất tái phát và nguy cơ biến chứng. 

Trường hợp trẻ có 4 đợt AOM trong 12 tháng và nghe kém: đặt ống thông khí là một cách chữa viêm tai giữa giúp giảm cơn đau tái phát và cải thiện thính lực về lâu dài.

Phẫu thuật là lựa chọn khi bệnh tái phát nhiều lần hoặc có biến chứng, cụ thể là:

• Myringotomy có đặt ống thông khí (tympanostomy tube) được chỉ định khi trẻ ≥3 đợt AOM trong 6 tháng hoặc ≥4 đợt trong 1 năm, hoặc dịch kéo dài trên 3 – 6 tháng.
• Tympanocentesis (chọc hút dịch tai giữa) có thể cần trong trường hợp nghi ngờ vi khuẩn kháng đa thuốc hoặc biến chứng, giúp chẩn đoán và có định hướng chữa viêm tai giữa chính xác hơn.

Hiện nay, can thiệp bằng phẫu thuật để chữa viêm tai giữa tại FV được tiến hành bởi đội ngũ bác sĩ chuyên sâu, trong môi trường vô khuẩn, giảm đau tối đa.

3.5 Kỹ thuật chuyên sâu tại FV: tiêm xuyên nhĩ và lựa chọn điều trị cá thể hóa

FV đã triển khai kỹ thuật tiêm xuyên nhĩ để xử lý một số trường hợp đặc thù như điếc đột ngột, đưa corticosteroid vào tai giữa giúp tăng nồng độ thuốc tại vị trí tổn thương mà không cần nhập viện dài ngày. 

Case bệnh nhân: Bé trai 9 tuổi “điếc đột ngột” được phục hồi thính lực nhờ tiêm xuyên nhĩ tại FV

• Tuổi / bối cảnh: Bé trai 9 tuổi sống tại TP.HCM, khỏe mạnh bình thường trước khi sự việc xảy ra. 
• Triệu chứng khi phát hiện: Sau một đêm ngủ dậy, tai bên trái của bé mất nghe (khả năng nghe giảm mạnh, gần mức điếc sâu). Gia đình nhận thấy bé trở nên thờ ơ khi giao tiếp, phải nói rất to mới phản ứng. 
• Chẩn đoán: Điếc đột ngột vô căn bên tai trái, mức giảm thính lực khoảng 70 – 80 dB, gần mức điếc sâu. 
• Phương pháp điều trị tại FV:

1. Sử dụng kỹ thuật tiêm xuyên nhĩ (intratympanic injection) – đưa thuốc chống viêm trực tiếp vào tai giữa qua màng nhĩ. 
2. Thuốc dùng là Dexamethasone (thuốc corticoid) trực tiếp tại chỗ. 
3. Trước khi tiêm: ủ tê cục bộ khoảng 20 – 25 phút; sử dụng nội soi hỗ trợ; sau tiêm bé phải nằm yên khoảng 20 phút để thuốc ngấm tốt; mỗi lần tiêm tổng thời gian từ 45 – 50 phút kể cả chuẩn bị & nghỉ ngơi. 
4. Liệu trình: tổng số 5 mũi tiêm, mỗi mũi cách nhau 2 ngày. 

• Kết quả:

• Sau 3 mũi tiêm: thính lực cải thiện khoảng 40 dB so với trước. 
• Sau khoảng 3 tháng: thính lực gần như trở về bình thường, chỉ còn mất khoảng 10 dB. 
• Bệnh nhân không cần nhập viện (ngoại trú), giúp tiết kiệm chi phí và thuận tiện cho gia đình. 

• Yếu tố quan trọng / “thời gian vàng”: Can thiệp sớm – trong vòng 2 tuần từ khi có triệu chứng giúp khả năng hồi phục cao hơn. 

Báo cáo nội bộ và các thông tin FV cho thấy một liệu trình ngắn có thể cải thiện thính lực nhanh trong nhiều trường hợp khi phối hợp đúng chỉ định. FV còn hợp tác với chuyên gia quốc tế để thực hiện các ca phẫu thuật phục hồi thính lực phức tạp. Những phương pháp chuyên sâu này là một phần của chiến lược chữa viêm tai giữa cho các trường hợp nặng hoặc không đáp ứng với phương pháp điều trị thông thường. 

3.6 Phòng ngừa, tiêm chủng và theo dõi hậu điều trị

Phòng ngừa là yếu tố không thể thiếu trong cách chữa viêm tai giữa không tái phát. Hơn nữa, việc tiêm chủng như vaccine phế cầu và cúm đã được chứng minh giúp giảm số lần AOM và biến chứng liên quan. Sau điều trị, bệnh nhân cần được theo dõi thính lực, đặc biệt trẻ em có tiền sử tái phát hoặc thủng màng nhĩ; can thiệp sớm nếu nghe kém kéo dài. WHO cũng nhấn mạnh gánh nặng suy giảm thính lực có thể phòng tránh được nếu kiểm soát tốt viêm tai giữa. 

Sau khi chữa viêm tai giữa lên đến cấp độ thuyên giảm, yếu tố then chốt là phòng tái phát và bảo tồn thính lực. Cụ thể:

• Hạn chế yếu tố nguy cơ như khói thuốc, dùng núm vú giả kéo dài, chăm sóc đường hô hấp.
• Tiêm chủng phòng phế cầu (PCV) và cúm giúp giảm AOM đáng kể.
• Tái khám định kỳ, đánh giá thính lực, đặc biệt ở trẻ có biến chứng mạn tính hoặc thủng màng nhĩ.
• FV luôn theo dõi sát và điều chỉnh phác đồ cá thể cho từng bệnh nhân nhằm giảm tái phát và bảo tồn chức năng nghe.

3.7 Bảng tóm tắt chỉ định trong việc chữa viêm tai giữa

* Chỉ định trong chữa viêm tai giữa ở trẻ em

* Chỉ định trong chữa viêm tai giữa ở người lớn

*Điểm khác biệt lớn ở người lớn so với trẻ em:

Người lớn thường đáp ứng nhanh hơn với kháng sinh và ít khi cần can thiệp ngoại khoa sớm. Tuy nhiên, khi biến chứng xuất hiện, diễn tiến nặng và nhanh hơn trẻ em, do khoang chũm và cấu trúc tai ở người trưởng thành đã phát triển hoàn thiện.

Nguyên nhân tái phát nhiều ở người lớn thường liên quan đến viêm xoang mạn tính, dị ứng hoặc hút thuốc lá, đây là yếu tố mà trẻ em ít gặp.

Chữa viêm tai giữa hiệu quả không phải là một phác đồ “một phương pháp phù hợp cho tất cả”. Quy trình hợp lý là phân loại bệnh, theo dõi có chứng cứ, chỉ dùng kháng sinh khi cần, can thiệp thủ thuật đúng lúc và áp dụng các kỹ thuật chuyên sâu tại các cơ sở y tế có năng lực. Việc hiểu rõ dấu hiệu của viêm tai giữa và tuân thủ các tiêu chí lựa chọn điều trị giúp giảm biến chứng, bảo tồn thính lực và tối ưu hóa kết quả cho bệnh nhân.

4. Những sai lầm thường gặp khi chữa viêm tai giữa

Bỏ qua những hiểu lầm phổ biến có thể khiến việc chữa viêm tai giữa trở nên kém hiệu quả, thậm chí gây biến chứng nguy hại. Do đó, dưới đây là các sai lầm thường gặp mà người bệnh cần tránh:

4.1 Tự ý dùng thuốc nhỏ tai khi chưa nắm rõ nguyên nhân

Một số người cho rằng thuốc nhỏ tai có thể giúp giảm đau hoặc kháng khuẩn ngay, nhưng nếu màng nhĩ bị thủng hay có nguồn gốc dị ứng, việc dùng thuốc nhỏ tai không theo hướng dẫn có thể dẫn đến rối loạn cơ học, viêm lan và viêm tai giữa trở nặng. 

Theo WHO, chỉ sử dụng thuốc tại chỗ sau khi được bác sĩ chuyên khoa chẩn đoán và có chỉ định rõ ràng. Khi đã nhận biết đúng dấu hiệu của viêm tai giữa, hãy ưu tiên điều trị triệu chứng trước và đến bệnh viện để khám nhằm xác định hướng điều trị rõ ràng hơn.

4.2 Ngưng thuốc quá sớm khi thấy đỡ

Việc giảm nhanh các triệu chứng viêm tai giữa khiến bệnh nhân hoặc phụ huynh dễ chủ quan bỏ dở liệu trình kháng sinh. Thực tế, uống không đủ liều (ngừng thuốc khi thấy đỡ) làm tăng nguy cơ kháng thuốc, khiến lần điều trị sau phức tạp hơn. Phác đồ kháng sinh cần tuân thủ đủ thời gian bác sĩ chỉ định để đảm bảo diệt khuẩn triệt để.

4.3 Tin vào mẹo dân gian không rõ nguồn gốc, dễ gây kích ứng

Không hiếm trường hợp người bệnh dùng tỏi nóng, dầu cá nhỏ tai hay lá cây tắm quanh tai, vốn có thể gây bỏng nhẹ hoặc viêm da dị ứng. Những biện pháp này chưa được chứng minh hiệu quả theo y học hiện đại và dễ làm viêm tai giữa nặng hơn.

4.4 Không tái khám theo lịch hẹn, bỏ sót dấu hiệu tiến triển

Nhiều trường hợp viêm tai giữa tưởng chừng nhẹ, nhưng nếu không được theo dõi sau điều trị, dịch tai có thể tiến triển âm thầm, gây ù tai kéo dài hoặc nghe kém. Hội Tai Mũi Họng Việt Nam khuyến nghị trẻ AOM cần được tái khám sau 2 – 3 tuần để xác nhận hồi phục hoàn toàn, tránh biến chứng tiết dịch mạn (vncentral.org). Tái khám chính là phần còn lại của hành trình chữa viêm tai giữa bền vững.

4.5 Lựa chọn cơ sở y tế không đủ năng lực chỉ vì tiết kiệm chi phí

Lựa chọn sai nơi điều trị viêm tai giữa (cơ sở y tế thiếu trang thiết bị nội soi tai kỹ thuật cao hay không có bác sĩ Tai Mũi Họng có trình độ chuyên khoa sâu rộng) có thể bỏ sót biến chứng tiềm ẩn. 

Một trong những lý do khiến việc chọn đúng nơi chữa viêm tai giữa là điều sống còn đó là trường hợp của chị Thủy Tiên (32 tuổi, Cần Thơ): bệnh viêm tai giữa mạn tính có cholesteatoma, tai nghe rất kém, chảy dịch dai dẳng. Sau khi được khám và phẫu thuật tại Bệnh viện FV, chị đã nghe rõ lại, tai khô ráo, hết đau nhức. Nếu không can thiệp sớm và đúng kỹ thuật như tại FV (dọn sạch cholesteatoma, tái tạo cấu trúc dẫn âm thanh) thì rất có thể tình trạng của chị còn kéo dài, gây tổn hại thính lực vĩnh viễn. Đây là minh chứng rõ ràng cho việc chọn đúng nơi chữa viêm tai giữa là rất quan trọng. 

5. Vì sao nên chữa viêm tai giữa tại Bệnh viện FV?

Chữa viêm tai giữa tại Bệnh viện FV mang lợi thế kết hợp giữa tiêu chuẩn an toàn quốc tế, đội ngũ chuyên khoa sâu, kỹ thuật can thiệp chuyên nghiệp và chương trình chăm sóc toàn diện dành cho cả trẻ em lẫn người lớn. Dưới đây là những lý do cụ thể để lựa chọn FV khi cần một cách chữa viêm tai giữa an toàn và hiệu quả. 

5.1. Tiêu chuẩn an toàn và chất lượng quốc tế (JCI)

FV đã được tái xác nhận chứng nhận JCI 4 lần liên tiếp (rất hiếm bệnh viện đạt được thành tích này tại Việt Nam và Đông Nam Á), khẳng định cam kết về an toàn người bệnh, quản lý rủi ro và tiêu chuẩn phẫu thuật theo mô hình quốc tế. Việc bệnh viện duy trì chuẩn JCI giúp bệnh nhân yên tâm khi đưa ra quyết định điều trị viêm tai giữa cần sự can thiệp phẫu thuật hoặc thủ thuật xâm lấn tối thiểu. Những tiêu chuẩn này bảo đảm quy trình vô khuẩn, bác sĩ có chuyên môn cao và kiểm soát hậu phẫu theo quy trình khép kín. 

5.2. Đội ngũ Tai Mũi Họng chuyên sâu, kết hợp chuyên gia quốc tế

Khoa Tai Mũi Họng tại FV do các bác sĩ chuyên khoa đầu ngành dẫn dắt. TS.BS. Võ Công Minh – Trưởng khoa Tai Mũi Họng là một trong những chuyên gia có hồ sơ đào tạo chuyên sâu, ưu tiên phương án ít xâm lấn trong điều trị tai. Bác sĩ Minh luôn đề ra nguyên tắc ‘3 Đúng’: Khám đúng bệnh, chữa đúng phương pháp và đúng thời điểm để quá trình điều trị nhanh chóng, mang lại hiệu quả cao.

Đồng thời FV còn hợp tác thường xuyên với chuyên gia phẫu thuật tai hàng đầu từ Pháp như TS.BS. Bernard Colin trong các ca phẫu thuật phục hồi thính lực phức tạp. 

Sự hội tụ này giúp FV xử lý tốt cả các ca viêm tai giữa đơn giản lẫn trường hợp cần phẫu thuật chuyên sâu, từ đó nâng cao tỷ lệ thành công khi chữa viêm tai giữa. 

Khoa Tai Mũi Họng – Bệnh Viện FV Điều Trị Các Bệnh Lý Tai – Mũi – Họng Ở Cả Người Lớn Và Trẻ Em

5.3. Kỹ thuật chẩn đoán và điều trị hiện đại, có phương án cá thể hóa

FV cung cấp toàn bộ chuỗi chẩn đoán và can thiệp cần thiết cho cách điều trị viêm tai giữa: nội soi tai mũi họng độ phân giải cao, phòng mổ hiện đại, và các thủ thuật chuyên môn như chọc hút dịch tai, đặt ống thông khí hay vá màng nhĩ khi cần. 

Bệnh viện cũng ứng dụng kỹ thuật tiêm xuyên nhĩ (intratympanic injection) trong một số trường hợp điếc đột ngột hoặc khi cần đưa thuốc trực tiếp vào tai giữa để tăng hiệu quả điều trị, đồng thời triển khai thủ thuật này cả cho bệnh nhi với quy trình hỗ trợ tâm lý và giảm đau phù hợp. Những khả năng trên khiến FV trở thành lựa chọn phù hợp khi cân nhắc cách chữa viêm tai giữa từ nhẹ tới phức tạp. 

5.4. Chăm sóc nhi khoa và dịch vụ ngoại trú tiện lợi

Nhiều ca viêm tai ở trẻ em cần xử trí nhanh nhưng tránh nhập viện kéo dài. FV có kinh nghiệm thăm khám nhi, chuẩn bị tâm lý cho trẻ nhỏ và cung cấp một số phương pháp điều trị ngoại trú (ví dụ một số liệu trình tiêm xuyên nhĩ) giúp giảm thời gian nằm viện mà vẫn đạt hiệu quả, thuận tiện cho gia đình khi tìm cách chữa viêm tai giữa cho con. Đồng thời, FV còn có chương trình đánh giá thính lực và theo dõi sau can thiệp, bảo đảm hành trình phục hồi toàn diện. 

5.5. Tiếp cận đa chuyên khoa và tính kinh tế trong điều trị

Khi viêm tai giữa có biến chứng hoặc liên quan đến bệnh lý mũi họng, Khoa Tai mũi họng tại FV phối hợp chặt chẽ với các chuyên khoa như Chẩn đoán hình ảnh, Ngoại thần kinh, Ung bướu và Gây mê hồi sức để đưa ra phác đồ tối ưu. 

FV cũng nhấn mạnh cung cấp dịch vụ theo tiêu chuẩn quốc tế nhưng vẫn tối ưu chi phí cùng chính sách Bảo hiểm y tế chi trả 100% quyền lợi theo quy định. Đây là yếu tố nhiều bệnh nhân cân nhắc khi lựa chọn nơi chữa viêm tai giữa. 

6. Các câu hỏi thường gặp về cách chữa viêm tai giữa

6.1. Viêm tai giữa có thể tự khỏi mà không cần điều trị không?

Một số trường hợp viêm tai giữa nhẹ, đặc biệt ở người lớn, có thể tự khỏi sau vài ngày nếu hệ miễn dịch đáp ứng tốt. Tuy nhiên, theo Mayo Clinic, có đến 70% trẻ dưới 2 tuổi sẽ cần can thiệp y tế nếu viêm tái diễn hoặc có dịch ứ đọng trong tai giữa lâu hơn 3 tháng. Vì vậy, chữa viêm tai giữa đúng cách tại cơ sở y tế chất lượng như FV vẫn là lựa chọn an toàn để tránh biến chứng.

6.2. Cách chữa viêm tai giữa ở trẻ em có khác gì so với người lớn không?

Có. Ở trẻ em, cấu trúc vòi nhĩ ngắn và nằm ngang hơn, khiến vi khuẩn dễ di chuyển từ mũi họng lên tai. Vì vậy, bác sĩ thường cân nhắc dùng kháng sinh sớm cho trẻ nhỏ để hạn chế biến chứng viêm tai xương chũm hoặc ảnh hưởng thính lực. Trong khi đó, với người lớn, cách trị viêm tai giữa có thể bắt đầu bằng giảm đau, theo dõi triệu chứng và chỉ dùng kháng sinh khi cần.

6.3. Viêm tai giữa có lây từ người này sang người khác không?

Bản chất của viêm tai giữa không phải là bệnh lây truyền, nhưng tác nhân gây bệnh như virus cúm, RSV hoặc vi khuẩn đường hô hấp có thể lây qua đường hô hấp. Do đó, trẻ em dễ bị viêm tai giữa sau khi mắc cảm cúm hoặc viêm họng do lây từ bạn bè. Đây là lý do bác sĩ luôn nhấn mạnh cách chữa viêm tai giữa cần song song với phòng tránh nhiễm khuẩn hô hấp, ví dụ như rửa tay thường xuyên, tiêm phòng cúm và phế cầu.

6.4. Nếu viêm tai giữa tái phát nhiều lần thì phải làm sao?

Khi trẻ bị viêm tai giữa tái đi tái lại trên 3 lần trong 6 tháng hoặc 4 lần trong 12 tháng, bác sĩ có thể khuyến nghị đặt ống thông khí để giúp thoát dịch và ngăn tái phát. Đây là phương pháp phổ biến trên thế giới, giúp cải thiện chất lượng sống và bảo vệ thính lực cho trẻ. FV hiện đang triển khai kỹ thuật này theo tiêu chuẩn quốc tế, áp dụng cả cho bệnh nhi và người lớn.

6.5. Trẻ bị viêm tai giữa có cần kiêng tắm gội hay bơi lội không?

Sau khi điều trị, trẻ vẫn có thể tắm gội bình thường, nhưng cần tránh để nước bẩn lọt vào tai. Nếu có đặt ống thông khí, bác sĩ thường khuyên nên dùng nút tai chuyên dụng khi bơi lội. Việc kiêng tắm gội hoàn toàn là không cần thiết và có thể gây khó chịu cho trẻ. Đây cũng là một lưu ý quan trọng trong quá trình chữa viêm tai giữa để tránh tái phát hoặc kéo dài bệnh.

Nếu bạn hoặc con bạn đang gặp triệu chứng viêm tai giữa, việc chậm trễ trong điều trị có thể làm tăng nguy cơ suy giảm thính lực hoặc biến chứng nguy hiểm. Tại Bệnh viện FV, đội ngũ bác sĩ chuyên khoa Tai Mũi Họng giàu kinh nghiệm, cùng hệ thống thiết bị chẩn đoán hiện đại, sẽ giúp xác định chính xác nguyên nhân và đưa ra cách chữa viêm tai giữa phù hợp nhất cho từng trường hợp. Hãy đặt lịch khám ngay hôm nay để bảo vệ đôi tai và chất lượng sống của bạn cũng như người thân.

Thông tin Bệnh viện FV:

• Số điện thoại: (028) 35 11 33 33
• Website: https://www.fvhospital.com/vi/
• Địa chỉ Bệnh viện FV: 6 Nguyễn Lương Bằng, Phường Tân Mỹ (Q.7 cũ), Tp. HCM, Việt Nam