Đục thuỷ tinh thể có chữa khỏi hoàn toàn được không?

“Đục thủy tinh thể có chữa khỏi hoàn toàn được không?” – đây không chỉ là câu hỏi thường trực của người bệnh mà còn là nỗi băn khoăn chung của nhiều gia đình có người thân gặp vấn đề về thị lực. Dù nguyên nhân đục thủy tinh thể phổ biến nhất là do tuổi tác, nhưng hiện nay, tỷ lệ người trẻ mắc bệnh do các yếu tố như rối loạn chuyển hóa, môi trường ô nhiễm hay chấn thương mắt đang có xu hướng tăng nhanh. 

1. Đục thủy tinh thể – Căn bệnh “lão hóa” của đôi mắt

Đôi mắt, được ví như “cửa sổ tâm hồn”, đóng vai trò quan trọng trong việc cảm nhận thế giới xung quanh. Tuy nhiên, theo thời gian và dưới tác động của nhiều yếu tố, mắt có thể gặp phải các vấn đề về thị lực, trong đó phổ biến nhất là đục thủy tinh thể. Đây là tình trạng mà thủy tinh thể – bộ phận trong suốt giúp hội tụ ánh sáng lên võng mạc – trở nên mờ đục, cản trở ánh sáng đi qua và gây suy giảm thị lực.​

1.1. Thủy tinh thể và vai trò quan trọng trong thị giác

Thủy tinh thể hoạt động tương tự như ống kính của máy ảnh, điều chỉnh tiêu cự để hình ảnh được rõ nét trên võng mạc. Khi thủy tinh thể trong suốt, ánh sáng dễ dàng đi qua và tạo nên hình ảnh sắc nét. Tuy nhiên, khi bị đục, ánh sáng bị phân tán hoặc chặn lại, dẫn đến hình ảnh mờ nhòe.​

1.2. Nguyên nhân dẫn đến đục thủy tinh thể

Mặc dù lão hóa là nguyên nhân chính, nhưng đục thủy tinh thể không chỉ giới hạn ở người cao tuổi. Các yếu tố khác như bệnh tiểu đường, chấn thương mắt, tiếp xúc thường xuyên với tia cực tím (UV) và thói quen sinh hoạt không lành mạnh cũng góp phần gây ra tình trạng này. 

Theo thống kê, hơn 90% trường hợp mắc bệnh là do quá trình lão hóa tự nhiên, nhưng tỷ lệ mắc bệnh ở người trẻ tuổi đang có xu hướng gia tăng do các yếu tố môi trường và lối sống.​

Việc hiểu rõ về nguyên nhân đục thủy tinh thể giúp chúng ta có biện pháp phòng ngừa và điều trị kịp thời, bảo vệ thị lực một cách hiệu quả.​

2. Những dấu hiệu đục thủy tinh thể mang tính cảnh báo sớm nhất

Nhận biết sớm các triệu chứng của đục thủy tinh thể giúp quá trình điều trị dễ dàng hơn và ngăn ngừa biến chứng. Dưới đây là một số dấu hiệu đục thủy tinh thể thường gặp:​

• Suy giảm thị lực không đau: Người bệnh thường cảm thấy thị lực giảm dần, nhìn mờ như có lớp sương mỏng che phủ, nhưng không kèm theo cảm giác đau đớn. Điều này khiến nhiều người chủ quan và bỏ qua giai đoạn đầu của bệnh.​
• Nhạy cảm với ánh sáng và xuất hiện quầng sáng: Khi tiếp xúc với ánh sáng mạnh, mắt có thể cảm thấy chói, khó chịu. Ngoài ra, việc nhìn thấy quầng sáng xung quanh nguồn sáng, đặc biệt vào ban đêm, cũng là dấu hiệu cảnh báo đục thủy tinh thể.​
• Khó khăn trong các hoạt động thường ngày: Người bệnh gặp khó khăn khi đọc sách, xem tivi hoặc lái xe vào ban đêm do thị lực giảm và khả năng phân biệt màu sắc kém. Màu sắc có thể trở nên nhạt nhòa hoặc ngả vàng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.​

Nếu bạn hoặc người thân xuất hiện những triệu chứng trên, việc thăm khám chuyên khoa mắt kịp thời là rất cần thiết. Đục thủy tinh thể không tự biến mất mà có thể tiến triển nặng hơn, dẫn đến mất thị lực vĩnh viễn khi không được điều trị đúng cách.

3.  Điều trị đục thủy tinh thể – Có thể chữa khỏi hoàn toàn không?

Đục thủy tinh thể là nguyên nhân hàng đầu gây suy giảm thị lực, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống. Với sự tiến bộ của y học, việc điều trị không chỉ giúp kiểm soát triệu chứng mà còn mở ra cơ hội phục hồi thị lực hoàn toàn.​ Dưới đây là một số thông tin giải đáp cho câu hỏi: “Đục thủy tinh thể có chữa khỏi hoàn toàn được không?”.

3.1. Khi nào cần can thiệp điều trị?

Việc xác định thời điểm thích hợp để điều trị đục thủy tinh thể phụ thuộc vào mức độ ảnh hưởng đến sinh hoạt hằng ngày của bệnh nhân.​

• Giai đoạn đầu: Nếu thị lực chỉ suy giảm nhẹ và chưa gây trở ngại đáng kể, việc theo dõi định kỳ kết hợp với điều chỉnh thói quen sinh hoạt có thể được áp dụng. Sử dụng kính mát để giảm chói và tăng cường ánh sáng khi đọc sách là những biện pháp hữu ích. ​
• Khi thị lực suy giảm rõ rệt: Nếu tình trạng mờ mắt ảnh hưởng đến các hoạt động như lái xe, đọc sách hoặc công việc hằng ngày, cần xem xét các phương pháp điều trị chuyên sâu hơn. Việc trì hoãn có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng. ​

3.2. Các phương pháp điều trị hiện nay

Hiện nay, có nhiều phương pháp điều trị đục thủy tinh thể, từ các biện pháp hỗ trợ điều trị cho đến phẫu thuật tiên tiến, nhằm khôi phục thị lực cho bệnh nhân.​

3.2.1. Biện pháp hỗ trợ trong giai đoạn đầu

Trong giai đoạn sớm của bệnh, một số biện pháp có thể giúp cải thiện tạm thời tình trạng thị lực:​

• Sử dụng kính mắt chuyên dụng: Kính lúp hoặc kính có độ phóng đại cao có thể hỗ trợ nhìn rõ hơn trong các hoạt động cụ thể. ​
• Điều chỉnh lối sống và chế độ dinh dưỡng: Tăng cường thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như vitamin C và E có thể hỗ trợ sức khỏe mắt. Tuy nhiên, hiệu quả trong việc ngăn chặn tiến triển của bệnh vẫn cần được nghiên cứu thêm.​
• Thuốc nhỏ mắt: Hiện chưa có loại thuốc nhỏ mắt nào được chứng minh có khả năng đảo ngược hoặc ngăn chặn hoàn toàn sự tiến triển của đục thủy tinh thể. ​

3.2.2. Phẫu thuật Phaco – Giải pháp điều trị hiệu quả

Khi đục thủy tinh thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến thị lực, phẫu thuật là phương pháp điều trị duy nhất được chứng minh hiệu quả.

Cụ thể, phẫu thuật Phacoemulsification (Phaco) là kỹ thuật tiên tiến sử dụng sóng siêu âm tần số cao để tán nhuyễn và hút bỏ thủy tinh thể bị đục, sau đó thay thế bằng thủy tinh thể nhân tạo. Phương pháp này có nhiều ưu điểm như:​

• Thời gian thực hiện nhanh chóng: Chỉ mất khoảng 10-15 phút cho mỗi mắt. ​
• Ít xâm lấn: Vết mổ nhỏ, khoảng 2-3mm, không cần khâu và tự lành nhanh chóng. ​
• Phục hồi thị lực đáng kể: Hầu hết bệnh nhân cải thiện thị lực rõ rệt sau phẫu thuật. ​
• An toàn và hiệu quả: Phẫu thuật Phaco đã được kiểm chứng về tính an toàn và hiệu quả trên toàn thế giới. ​

Việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp cần dựa trên tình trạng cụ thể của từng bệnh nhân và sự tư vấn của bác sĩ chuyên khoa. Can thiệp kịp thời và đúng phương pháp sẽ giúp bệnh nhân phục hồi thị lực và nâng cao chất lượng cuộc sống.

4. So sánh đục thủy tinh thể ở người trẻ tuổi và người lớn tuổi

Mặc dù đục thủy tinh thể thường gặp ở người lớn tuổi, nhưng hiện nay cũng đang gia tăng ở người trẻ, đặt ra nhiều thách thức trong việc chẩn đoán và điều trị. Việc hiểu rõ sự khác biệt giữa đục thủy tinh thể ở hai nhóm tuổi này sẽ giúp tối ưu hóa phương pháp điều trị và nâng cao hiệu quả phục hồi thị lực.​

4.1. Sự khác biệt về cấu trúc mắt và tiến triển bệnh

Ở người lớn tuổi, quá trình lão hóa tự nhiên dẫn đến sự thay đổi cấu trúc của thủy tinh thể, làm giảm độ đàn hồi và trong suốt, từ đó gây ra hiện tượng đục. 

Ngược lại, ở người trẻ, thủy tinh thể vẫn duy trì độ đàn hồi và trong suốt tốt hơn; tuy nhiên, các yếu tố như chấn thương, bệnh lý chuyển hóa hoặc tiếp xúc với môi trường độc hại có thể gây tổn thương và dẫn đến đục thủy tinh thể. Tiến triển của bệnh ở người trẻ thường nhanh hơn do các yếu tố gây bệnh tác động mạnh mẽ hơn.​

4.2. Nguyên nhân gây bệnh đục thủy tinh thể

Ở người lớn tuổi, nguyên nhân đục thủy tinh thể là quá trình lão hóa tự nhiên, dẫn đến sự tích tụ và biến đổi protein trong thủy tinh thể, gây mất độ trong suốt. Trong khi đó, ở người trẻ, bệnh có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau như:

• Chấn thương mắt: Tai nạn hoặc va đập mạnh có thể làm tổn thương cấu trúc thủy tinh thể, dẫn đến đục.​
• Bệnh lý chuyển hóa: Các bệnh như tiểu đường có thể gây biến đổi cấu trúc protein của thủy tinh thể, làm tăng nguy cơ đục.​
• Tiếp xúc với tia cực tím (UV): Thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời mà không bảo vệ mắt có thể gây tổn thương thủy tinh thể.​
• Sử dụng thuốc kéo dài: Dùng corticosteroid trong thời gian dài có thể liên quan đến sự phát triển của đục thủy tinh thể.​
• Lối sống không lành mạnh: Hút thuốc lá, uống rượu bia, chế độ ăn thiếu vitamin và khoáng chất cần thiết cũng góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh.​

4.3. Phương pháp điều trị và mức độ hiệu quả

Phương pháp điều trị đục thủy tinh thể chủ yếu là phẫu thuật thay thế thủy tinh thể bị đục bằng thủy tinh thể nhân tạo. Ở cả hai nhóm tuổi, phẫu thuật Phacoemulsification (Phaco) được coi là tiêu chuẩn “vàng”, với ưu điểm:​

• Thời gian thực hiện nhanh: Thường chỉ mất khoảng 10-15 phút cho mỗi mắt.​
• Ít đau đớn: Do sử dụng kỹ thuật xâm lấn tối thiểu.​
• Phục hồi thị lực nhanh chóng: Đa số bệnh nhân cải thiện thị lực đáng kể sau phẫu thuật.​

Tuy nhiên, ở người trẻ, việc lựa chọn thời điểm phẫu thuật cần cân nhắc kỹ lưỡng, do họ còn nhiều năm sử dụng thị lực phía trước. Ngoài ra, việc bảo vệ mắt sau phẫu thuật, như đeo kính chống tia UV, duy trì lối sống lành mạnh và kiểm soát các bệnh lý nền, đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì kết quả điều trị lâu dài.​

Nhìn chung, mặc dù đục thủy tinh thể ảnh hưởng đến cả người trẻ và người lớn tuổi, nhưng nguyên nhân đục thủy tinh thể và tiến triển bệnh có sự khác biệt rõ rệt. Việc hiểu rõ những khác biệt này giúp các chuyên gia y tế đưa ra phương pháp điều trị phù hợp, nhằm tối ưu hóa hiệu quả và cải thiện chất lượng cuộc sống cho bệnh nhân.

5. Chăm sóc sau điều trị – Giữ gìn đôi mắt sáng khỏe

Sau khi điều trị đục thủy tinh thể, đặc biệt là phẫu thuật thay thủy tinh thể nhân tạo, giai đoạn hồi phục có vai trò vô cùng quan trọng để đảm bảo kết quả lâu dài. Đây không chỉ là thời gian để thị lực cải thiện dần, mà còn là lúc người bệnh cần thiết lập thói quen chăm sóc mắt đúng cách nhằm phòng ngừa biến chứng và bảo vệ tầm nhìn. Một chế độ chăm sóc khoa học, kết hợp với dinh dưỡng hợp lý, sẽ giúp đôi mắt tiếp tục duy trì sự sáng khỏe theo thời gian.

5.1. Những việc nên làm để phục hồi thị lực tối ưu

Ngay sau phẫu thuật đục thủy tinh thể, người bệnh cần tuân thủ nghiêm ngặt hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa mắt. Một trong những yếu tố quan trọng nhất là sử dụng thuốc nhỏ mắt đúng liều lượng và thời điểm để phòng ngừa viêm nhiễm và hỗ trợ lành vết mổ. 

Việc đeo kính bảo vệ – loại kính chuyên dụng giúp che chắn bụi, gió và ánh sáng mạnh – là bắt buộc trong ít nhất 1–2 tuần đầu, đặc biệt khi ra ngoài hoặc tiếp xúc với môi trường tiềm ẩn nguy cơ.

Bên cạnh đó, chế độ dinh dưỡng cho mắt giàu vitamin A, C, E, cùng các chất chống oxy hóa như lutein và zeaxanthin, sẽ hỗ trợ tái tạo mô tế bào và giúp mắt phục hồi nhanh hơn. Rau xanh đậm như cải bó xôi, cá béo giàu omega-3 như cá hồi, và các loại hạt như óc chó, hạnh nhân là những thực phẩm được khuyến khích. Bổ sung đủ nước mỗi ngày cũng giúp mắt giữ độ ẩm, giảm nguy cơ khô rát sau phẫu thuật.

5.2. Những điều cần tránh để hạn chế biến chứng

Trong những tuần đầu tiên sau điều trị bệnh về mắt như đục thủy tinh thể, người bệnh tuyệt đối không được dụi mắt hoặc để mắt tiếp xúc với nước bẩn, mỹ phẩm, khói bụi. Việc này có thể khiến mắt bị nhiễm trùng, dẫn đến viêm màng bồ đào hoặc thậm chí làm hỏng thủy tinh thể nhân tạo mới được đặt vào.

Ngoài ra, việc sử dụng thiết bị điện tử quá lâu – như điện thoại, máy tính – có thể gây mỏi mắt, tăng khô giác mạc và ảnh hưởng đến tốc độ hồi phục. Bệnh nhân cần tuân thủ nguyên tắc 20–20–20: cứ sau 20 phút nhìn màn hình thì nên nhìn ra xa 20 feet (khoảng 6m) trong ít nhất 20 giây để giảm căng thẳng cho mắt.

Đặc biệt, người đã từng mắc đục thủy tinh thể cần duy trì tái khám định kỳ theo lịch hẹn. Việc theo dõi liên tục giúp bác sĩ phát hiện sớm các bất thường như đục bao sau – biến chứng có thể xuất hiện sau vài tháng đến vài năm phẫu thuật, và điều trị kịp thời bằng laser nếu cần.

Việc điều trị đục thủy tinh thể có thể mang lại sự thay đổi lớn trong chất lượng cuộc sống, đặc biệt nếu người bệnh có ý thức cao trong việc chăm sóc sau phẫu thuật. Giữ cho đôi mắt sáng khỏe không dừng lại ở phòng mổ, mà còn là hành trình đồng hành cùng lối sống tích cực và khoa học về lâu dài.

CÙNG XEM CÂU CHUYỆN CỦA BỆNH NHÂN H.SARAN ĐIỀU TRỊ ĐỤC THỦY TINH THỂ TẠI BỆNH VIỆN FV QUA VIDEO TẠI ĐÂY

6. Lời kết – Chữa khỏi đục thủy tinh thể khi lựa chọn đúng bệnh viện.

Trong hành trình giữ gìn sức khỏe thị giác, đục thủy tinh thể không còn là dấu chấm hết cho ánh sáng. Nhờ sự tiến bộ vượt bậc của y học hiện đại, đặc biệt là trong lĩnh vực nhãn khoa, căn bệnh tưởng chừng gắn liền với sự lão hóa này ngày càng được phát hiện sớm và điều trị hiệu quả hơn. Tỷ lệ phục hồi thị lực sau phẫu thuật thay thủy tinh thể nhân tạo hiện đã vượt ngưỡng 95% – một con số minh chứng rõ ràng cho tiềm năng “tái sinh thị lực” của người bệnh nếu đến khám và điều trị tại Bệnh viện FV. 

6.1 Lựa chọn điều trị đục thủy tinh thể tại FV – Chìa khóa vàng để giữ lại ánh sáng

Không ít trường hợp, bệnh nhân chỉ tìm đến bác sĩ khi thị lực đã suy giảm đáng kể, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sinh hoạt và chất lượng sống. Tuy nhiên, đục thủy tinh thể hoàn toàn có thể chữa khỏi nếu được chẩn đoán ở giai đoạn sớm. Việc thăm khám mắt định kỳ tại Bệnh viện FV, đặc biệt ở nhóm người trên 50 tuổi hoặc có yếu tố nguy cơ như tiểu đường, tăng huyết áp, sẽ giúp phát hiện dấu hiệu bất thường trước khi bệnh tiến triển nặng.

Các chuyên gia y tế khuyến nghị, không nên trì hoãn việc kiểm tra thị lực, bởi những thay đổi nhỏ trong khả năng nhìn – như nhòe nhẹ, chói sáng khi nhìn đèn, hoặc mờ vào ban đêm – có thể là dấu hiệu ban đầu của bệnh về mắt nghiêm trọng. Sự chủ động từ phía người bệnh chính là bước đầu tiên để bảo vệ đôi mắt khỏi những tổn thương không thể phục hồi.

Một trong những ưu thế vượt trội của Khoa Mắt tại Bệnh viện FV là khả năng thực hiện các ca ghép giác mạc phức tạp với chất lượng quốc tế. FV là bệnh viện tư nhân đầu tiên tại Việt Nam hợp tác trực tiếp với Giáo sư – Bác sĩ Donald Tan, chuyên gia hàng đầu thế giới trong lĩnh vực phẫu thuật giác mạc, từng giữ cương vị Chủ tịch Hiệp hội Giác mạc Thế giới.

Toàn bộ giác mạc sử dụng tại FV đều được nhập khẩu từ các ngân hàng mô uy tín tại Hoa Kỳ, đảm bảo tiêu chuẩn an toàn và chất lượng cao. Nhờ đó, người bệnh không cần ra nước ngoài vẫn có thể tiếp cận với các kỹ thuật ghép hiện đại như: ghép nội mô, ghép từng lớp, ghép toàn bộ giác mạc hoặc thậm chí ghép nhân tạo tùy theo từng trường hợp cụ thể.

Không chỉ mang lại kết quả điều trị vượt trội, chương trình hợp tác quốc tế này còn mở ra cơ hội điều trị toàn diện với chi phí hợp lý, giúp bệnh nhân yên tâm tiếp cận dịch vụ y tế tiên tiến ngay trong nước.

6.2 Dẫn chứng trường hợp bệnh nhi 5 tuổi điều trị đục thủy tinh thể thành công tại FV

Một trường hợp đáng chú ý tại Bệnh viện FV là bé trai 5 tuổi mắc đục thủy tinh thể, một bệnh lý thường gặp ở người lớn tuổi. Cụ thể:

​Bé Tek, 5 tuổi, người Campuchia, thường xuyên vấp ngã khi chơi đùa. Nghi ngờ con mắc bệnh đục thủy tinh thể di truyền từ cha, gia đình đã đưa bé đến Bệnh viện FV tại Việt Nam để kiểm tra. Kết quả cho thấy bé bị cận thị nặng 7 độ kèm nhược thị, với thị lực chỉ còn 1/10 ở cả hai mắt, do đục thủy tinh thể bẩm sinh không được điều trị kịp thời. Bác sĩ Hoàng Chí Tâm từ Khoa Mắt và Phẫu thuật Khúc xạ của Bệnh viện FV đã thực hiện phẫu thuật phaco để thay thế thủy tinh thể bị đục bằng thủy tinh thể nhân tạo phù hợp. Sau phẫu thuật, thị lực của bé Tek đã được cải thiện đáng kể.

“Nhiều người vẫn lầm tưởng đục thủy tinh thể – hay còn gọi là bệnh cườm khô – chỉ gặp ở người lớn do quá trình lão hóa, tuy nhiên không hiếm trường hợp trẻ em mắc bệnh này bẩm sinh. “Đục thủy tinh thể ở trẻ nếu không được điều trị kịp thời sẽ gây suy giảm thị lực, dẫn tới nhược thị. Ngoài ra, bị đục thủy tinh thể thì cơ thể trẻ sẽ kém linh hoạt, dẫn đến trí não phát triển chậm”, chia sẻ của Bác sĩ Hoàng Chí Tâm – Khoa Mắt và Phẫu thuật Khúc xạ – Bệnh viện FV.

Cũng theo chia sẻ từ bác sĩ Hoàng Chí Tâm, Bệnh viện FV là một trong những cơ sở y tế tiên phong áp dụng công nghệ laser femtosecond năng lượng thấp trong điều trị đục thủy tinh thể. Phương pháp này không chỉ được áp dụng hiệu quả ở người lớn mà còn có thể triển khai cho trẻ nhỏ trong những trường hợp phù hợp. Với khả năng thực hiện các thao tác tinh vi như tạo đường rạch chính xác, mở bao trước và phân tách thủy tinh thể một cách nhẹ nhàng, laser femtosecond giúp nâng cao độ chính xác trong phẫu thuật, giảm thiểu tổn thương mô, đồng thời rút ngắn thời gian hồi phục sau mổ cho người bệnh.

“Phẫu thuật đục thủy tinh thể bằng femtosecond laser không đơn thuần là mổ cườm mà còn là phẫu thuật khúc xạ nữa. Bằng cách sử dụng laser để điều chỉnh, sau ca phẫu thuật, bệnh nhân gần như hết hoặc giảm độ loạn thị và các tật khúc xạ như lão thị, cận thị nhờ tính toán chính xác độ thể thủy tinh nhân tạo đặt vào mắt”, bác sĩ Tâm thông tin thêm.

Hãy liên hệ ngay Bệnh viện FV để đặt lịch khám và điều trị đục thủy tinh thể, đảm bảo nâng cao tỷ lệ chữa khỏi đục thủy tinh thể hoàn toàn và tránh tái phát. 

Thông tin Bệnh viện FV:

• Số điện thoại: (028) 35 11 33 33
• Website: https://www.fvhospital.com/vi/

Địa chỉ Bệnh viện FV: 6 Nguyễn Lương Bằng, Nam Sài Gòn (Phú Mỹ Hưng), Q7, Tp HCM