Lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ theo từng tháng tuổi mới nhất

Lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh cần được tuân thủ theo khuyến cáo và liên tục cập nhật để tạo miễn dịch sớm và giảm nguy cơ biến chứng do bệnh truyền nhiễm. Tuy nhiên, không ít phụ huynh vẫn còn băn khoăn về thời điểm tiêm, loại vaccine cần thiết hay cách kết hợp với các bước chăm sóc khác như nuôi con bằng sữa mẹ, sàng lọc sơ sinh, lưu trữ máu cuống rốn để tối ưu sức khỏe trọn vẹn cho bé. Bài viết này sẽ cung cấp lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh mới nhất, chuẩn y khoa, giúp cha mẹ tự tin đồng hành cùng con trong những năm tháng đầu đời.

1. Tầm quan trọng của việc tuân thủ lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh

Việc xây dựng lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh không đơn thuần là thủ tục y tế, mà là nền tảng vững chắc để bảo vệ hệ miễn dịch non nớt của bé trước vô vàn những căn bệnh nguy hiểm. 

1.1 Bảo vệ trẻ từ những năm tháng đầu đời 

Lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh đóng vai trò thiết yếu vì ngay từ khi chào đời, bé đã phải đối diện với vô số tác nhân gây bệnh như virus, vi khuẩn tồn tại khắp môi trường sống. Dù cơ thể trẻ có hàng rào bảo vệ tự nhiên như da, amidan vùng hầu họng hay các tế bào miễn dịch, nhưng những cơ chế này không đặc hiệu với nhiều mầm bệnh và hiệu quả bảo vệ còn hạn chế. Với những trẻ có bệnh lý nền, hệ miễn dịch vốn đã hoạt động kém, nguy cơ nhiễm bệnh và biến chứng càng cao.

Quá trình chống chọi với virus hoặc vi khuẩn không chỉ khiến trẻ mệt mỏi, mà ở một số trường hợp, bệnh có thể để lại di chứng nặng nề hoặc dẫn đến tử vong. Vì vậy, trẻ dưới 24 tháng tuổi cần được tiêm đủ vaccine theo khuyến cáo để tạo miễn dịch chủ động, đặc hiệu với từng tác nhân gây bệnh, giúp cơ thể tránh hoặc giảm mức độ bệnh khi tiếp xúc.

Đặc biệt, tiêm phòng đầy đủ còn góp phần tạo miễn dịch cộng đồng, bảo vệ gián tiếp những bé quá nhỏ chưa thể chủng ngừa hoặc những trẻ không thể tiêm vì lý do y khoa. Đây chính là “lá chắn” vững vàng, hoàn thiện hệ miễn dịch của trẻ trong những năm đầu đời

Trong trường hợp trẻ sinh non, nhẹ cân hay có bệnh lý bẩm sinh, việc tiêm đúng mũi đúng lúc dựa trên lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh là rất cần thiết.

1.2 Tăng cường miễn dịch chủ động

Kháng thể nhận được từ mẹ trong thai kỳ chỉ tồn tại một thời gian ngắn. Khi kháng thể đó suy giảm, trẻ thiếu sự bảo vệ tự nhiên và dễ mắc bệnh nghiêm trọng. Các mũi tiêm phòng đúng lịch là sự bổ khuyết thiết yếu để trẻ vẫn được bảo vệ, dù mất nguồn kháng thể từ mẹ.

1.3 Ngăn biến chứng, tối ưu nguồn lực y tế

Trẻ mắc bệnh truyền nhiễm sớm thường đòi hỏi nhu cầu chăm sóc đặc biệt, có nguy cơ gặp biến chứng cao và tốn kém khi điều trị. Theo ước tính từ UNICEF, cứ mỗi 100 USD đầu tư vào tiêm chủng có thể giúp tiết kiệm đến 1 600 USD chi phí y tế và chăm sóc sau đó. Nói cách khác, đầu tư cho tiêm chủng là khoản đầu tư có lợi tức cao.

Ngay khi đến thời điểm phù hợp theo khuyến cáo, cha mẹ nên đưa con đi tiêm mà không trì hoãn. Chẳng hạn, từ 2 tháng tuổi, bé cần được tiêm vaccine phối hợp bạch hầu – ho gà – uốn ván; nếu tiêm mũi đầu tiên trễ hơn so với lịch, nguy cơ gặp biến chứng hoặc phản ứng phụ có thể tăng lên.

1.3 Liên kết với quá trình chăm sóc toàn diện mẹ và bé

Thực hiện tốt lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh sẽ hiệu quả hơn khi được hưởng trọn một hệ sinh thái chăm sóc: nuôi con bằng sữa mẹ cung cấp miễn dịch thụ động, sàng lọc sơ sinh phát hiện sớm bất thường cần xử trí, và lưu trữ máu cuống rốn là một chủ trương phòng ngừa tương lai.

Quá trình củng cố hệ miễn dịch cho trẻ không chỉ dừng ở việc tuân thủ lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh, mà còn ở sức khỏe toàn diện của cả mẹ và bé.

Tóm lại, lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh không chỉ là danh sách lịch trình cần thực hiện. Khi được triển khai đồng bộ với việc nuôi con bằng sữa mẹ đúng cách, sàng lọc sơ sinh sớm và các biện pháp hỗ trợ khác, nó trở thành nền tảng bảo vệ toàn diện giúp trẻ không chỉ sống sót mà còn phát triển khỏe mạnh. Đây chính là bước khởi đầu khôn ngoan và trách nhiệm cho một hành trình nuôi dưỡng trọn vẹn.

2. Các loại vaccine cần thiết cho trẻ sơ sinh và sau giai đoạn sơ sinh

Xây dựng lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh không dừng lại sau những mũi đầu tiên. Cần hiểu rõ mạch tiêm chủng theo từng giai đoạn, từ ngay sau sinh cho đến khi bé lớn hơn nhằm duy trì miễn dịch xuyên suốt, bảo vệ bé toàn diện.

2.1 Vaccine cần thiết ngay sau khi sinh

• Viêm gan B trong “thời gian vàng” đầu đời: Ngay trong 24 giờ đầu sau sinh, trẻ cần được tiêm vaccine viêm gan B. Mũi này thiết yếu để ngăn ngừa lây từ mẹ sang con, đặc biệt khi mẹ mắc vi rút viêm gan B vượt ngưỡng nguy cơ. Đây là bước đầu tiên cần tuân thủ trong lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh nhằm giảm tối đa tiến triển sang viêm gan mạn và ung thư gan. 
• BCG giúp phòng ngừa lao nặng: vaccine BCG (phòng lao) cần được tiêm khi trẻ dưới 1 tháng tuổi, tốt nhất trong 24–48 giờ sau sinh. Vaccine này giúp bảo vệ trẻ khỏi các biến chứng lao nặng như lao màng não và lao kê. 

2.2 Vaccine cần thiết sau giai đoạn sơ sinh

• Mở rộng phòng ngừa với các vaccine phối hợp: Khi trẻ đạt 2 tháng tuổi, lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh được tiếp tục thực hiện với các mũi như vaccine 5-trong-1 hoặc 6-trong-1, phòng Bạch hầu, Ho gà, Uốn ván, Viêm gan B, Hib. Ngoài ra còn có vaccine Bại liệt (IPV), tất cả nhằm củng cố miễn dịch đa chiều cho bé. 
• Vaccine chống tiêu chảy (Rotavirus): Rotavirus là nguyên nhân hàng đầu gây tiêu chảy nặng ở trẻ sơ sinh, có thể dẫn đến mất nước nghiêm trọng. 
• Vaccine phế cầu: Streptococcus pneumoniae có thể gây viêm màng não và viêm phổi nặng nên cần tiêm vaccine để phòng ngừa
• Vaccine phòng bệnh khác theo độ tuổi: Khi trẻ ở các giai đoạn sau 6 tháng, có thể cần tiêm thêm các vaccine như sởi – quai bị – rubella (MMR), viêm màng não Nhật Bản, cúm… Tùy theo tình trạng sức khỏe và dịch tễ, bác sĩ Sản – Nhi sẽ tư vấn bổ sung chính xác cho từng bé.

Chỉ khi hiểu rõ các loại vaccine cần thiết cho trẻ sơ sinh và giai đoạn tiếp theo trong các mốc sau sơ sinh, cha mẹ mới có thể theo dõi và thực hiện lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh một cách chủ động, hiệu quả. Khi tiêm đúng, kết hợp chăm sóc y khoa và hỗ trợ toàn diện, trẻ sẽ bước vào cuộc sống khỏe mạnh, được bảo vệ vững chắc từ ngày đầu tiên.

3. Lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ theo từng tháng tuổi

Áp dụng đúng lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ theo từng tháng tuổi là mấu chốt giúp hệ miễn dịch non nớt của bé được phát triển từng bước chủ động, đầy đủ và phù hợp với từng giai đoạn tăng trưởng.

3.1 Giai đoạn sơ sinh: Mũi đầu nền tảng

Ngay sau khi sinh, trẻ cần được tiêm vaccine phòng viêm gan B và BCG trong vòng 24 giờ để kích hoạt miễn dịch chống nguy cơ nghiêm trọng như lây từ mẹ hoặc lao nhiễm. Việc tiêm đúng thời điểm quan trọng có thể giảm đến 95% lây truyền viêm gan B và hạn chế nguy cơ lao màng não ảnh hưởng đến hệ thần kinh non nớt của trẻ

Bảng Lịch Tiêm Phòng Cho Trẻ Sơ Sinh (0 – 2 tháng tuổi):

3.2 Giai đoạn từ 2 đến 6 tháng tuổi: Xây dựng phòng tuyến

Tại mốc 2 tháng tuổi, trẻ thường cần tiêm các vaccine phối hợp (phòng bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, Hib, viêm gan B), vaccine rotavirus, phế cầu, não mô cầu. Những mũi này là phần lõi của lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh, giúp thiết lập lớp phòng vệ đa bệnh. Theo các chuyên gia, lịch tiêm cơ bản bắt đầu từ tuần thứ 6 – 8, với nhiều vaccine phối hợp để tối ưu hiệu quả và giảm số lần tiêm.

3.3 Giai đoạn từ 6 đến 12 tháng tuổi: Củng cố miễn dịch

Ở giai đoạn này, trẻ cần tiếp tục tiêm nhắc các mũi cúm, bại liệt bổ sung, vaccine MMR (sởi – quai bị – rubella), thủy đậu, viêm não Nhật Bản… (*) Đối với mũi MMR đầu tiên sẽ tiêm vào tháng 9-12 nếu chưa tiêm trước đó. Một số vaccine như cúm nên bắt đầu tiêm từ 6 tháng và nhắc lại hàng năm để duy trì miễn dịch mùa.

3.4 Giai đoạn từ 12 đến 24 tháng: Bổ sung và nhắc lại

Sau mốc 12 tháng, trẻ cần tiêm nhắc lại MMR (nếu tiêm sớm), vaccine viêm gan A (hoặc kết hợp A+B), viêm não Nhật Bản (nếu chưa tiêm), cùng một số vaccine phòng bệnh Thủy đậu. Theo đó, mũi nhắc thường giúp miễn dịch kéo dài và hỗ trợ trẻ phát triển toàn diện.

Lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ (2–24 tháng tuổi):

Mỗi loại vaccine đều có phác đồ riêng về số mũi và khoảng cách giữa các liều. Do đó, khi xây dựng lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh, bác sĩ sẽ tư vấn chi tiết để cha mẹ nắm rõ: tiêm bao nhiêu mũi, cách nhau bao lâu, và thời điểm cần tiêm nhắc lại. Việc tuân thủ đủ liều và đúng khoảng cách giúp cơ thể bé hình thành miễn dịch tối ưu, giảm nguy cơ mắc bệnh.

Đặc biệt, những trẻ có bệnh lý nền như tim mạch, phổi mạn tính, hen suyễn, thần kinh hoặc động kinh thuộc nhóm nguy cơ cao, khi nhiễm bệnh dễ tiến triển nặng và biến chứng hơn so với trẻ khỏe mạnh, vì vậy càng cần được ưu tiên tiêm phòng đúng loại, đủ liều và đúng lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh.

3.5 Một số lưu ý trước và sau khi tiêm chủng cho trẻ sơ sinh

Dưới đây là một số lưu ý trước và sau khi tiêm chủng cho trẻ sơ sinh ba mẹ cần nắm:

• Trước khi tiêm: Cha mẹ cần đảm bảo bé đang trong tình trạng sức khỏe ổn định, không sốt, không mắc bệnh nhiễm trùng cấp tính. Thông báo đầy đủ thông tin cho bác sĩ về tiền sử dị ứng, các phản ứng sau tiêm trước đây (nếu có). Nên cho bé bú sữa mẹ để giúp bé cảm thấy an toàn và giảm căng thẳng.
• Sau khi tiêm: Theo dõi bé tại cơ sở y tế ít nhất 30 phút để phát hiện sớm các phản ứng phản vệ hiếm gặp. Trong 24 – 48 giờ đầu, quan sát dấu hiệu sưng, đỏ, sốt nhẹ hoặc quấy khóc. Nếu bé sốt cao trên 39°C, khó thở, co giật hoặc phát ban toàn thân, cần đưa đến bệnh viện ngay. Cha mẹ nên tiếp tục nuôi con bằng sữa mẹ để hỗ trợ hệ miễn dịch và giúp bé hồi phục nhanh hơn.

4. Nên tiêm phòng cho trẻ sơ sinh ở đâu?  

Tuân thủ lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh tại một cơ sở y tế uy tín không chỉ đảm bảo an toàn y khoa mà còn giúp hành trình chăm sóc bé thêm nhẹ nhàng. Đây không phải là chuyện đơn giản, mà là sự kết hợp giữa chất lượng vaccine, đội ngũ chuyên môn và tiện ích lâu dài.

4.1 Tiêu chí lựa chọn nơi tiêm phòng cho trẻ sơ sinh

Một cơ sở tiêm chủng lý tưởng cần đảm bảo các yếu tố sau: 

• Nguồn vaccine rõ nguồn gốc xuất xứ, còn hạn sử dụng và bảo quản an toàn; 
• Nhân viên y tế có kiến thức chuyên môn và yêu trẻ, vừa giúp trấn an tinh thần, tạo cảm giác an toàn để trẻ hợp tác trong suốt quá trình tiêm, vừa có kinh nghiệm theo dõi sát sao các phản ứng sau tiêm.
• Không gian tiêm chủng thân thiện và hợp vệ sinh, tạo tinh thần thoải mái để các bé đi tiêm như đi vui chơi.
• Có hệ thống nhắc lịch để hỗ trợ cha mẹ không bị bỏ sót liều. 

4.2. Thế mạnh của FV trong Dịch vụ tiêm phòng cho trẻ sơ sinh trọn gói 

Nhiều phụ huynh lựa chọn chương trình tiêm vaccine trọn gói cho trẻ dưới 24 tháng tuổi tại Bệnh viện FV nhằm đảm bảo lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh được thực hiện đầy đủ, không bỏ sót và không bị gián đoạn. Dịch vụ này đặc biệt hữu ích trong bối cảnh một số loại vaccine có thể khan hiếm tạm thời trên thị trường.

4.2.1 Chất lượng tiêm chủng chuẩn quốc tế JCI

Tại FV, gói tiêm phòng cho trẻ từ 0–24 tháng tuổi được thiết kế theo tiêu chuẩn quốc tế JCI, đảm bảo an toàn tối đa và đồng hành cùng gia đình trong suốt quá trình tiêm chủng. Khi đăng ký gói tiêm, toàn bộ vaccine sẽ được lưu giữ riêng dưới tên của bé trong kho lạnh hiện đại, giúp phụ huynh yên tâm rằng mọi mũi tiêm trong lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh đều có sẵn, kể cả các loại vaccine khan hiếm như Infanrix Hexa (6 trong 1) hay vaccine phế cầu.

4.2.2 An tâm về giá và nguồn vaccine chất lượng

Với gói tiêm trọn, phụ huynh sẽ không lo biến động giá vaccine trong suốt thời gian thực hiện phác đồ tiêm chủng. Bên cạnh đó, phụ huynh được thư ký y khoa nhắc lịch tiêm đúng hẹn, tư vấn chi tiết về từng mũi tiêm và phác đồ tiêm chủng toàn diện cho trẻ. 

Bác sĩ Trương Mỹ Hạnh Trâm, chuyên khoa Nhi và Nhi sơ sinh Bệnh viện FV cho biết: “Điều quan trọng là trẻ cần được tiêm đúng loại và đủ liều. Ngay khi ở giai đoạn có thể tiêm được vaccine theo chỉ định, cha mẹ nên cho con tiêm. Ví dụ, từ 2 tháng tuổi trở đi, trẻ cần được tiêm vaccine bạch hầu – ho gà – uốn ván, không nên trì hoãn. Vì có những vaccine, nếu tiêm mũi đầu tiên muộn hơn khuyến cáo thì tỷ lệ biến chứng, phản ứng phụ do vaccine có thể sẽ cao hơn”.

Bệnh viện FV chỉ sử dụng nguồn vaccine chất lượng cao, có xuất xứ rõ ràng, được bảo quản nghiêm ngặt từ khâu nhập kho, lưu trữ đến khi sử dụng, đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn y khoa khắt khe.

4.2.3 Chăm sóc tận tâm từ đội ngũ chuyên khoa Nhi

Trước khi tiêm, trẻ sẽ được bác sĩ và điều dưỡng khoa Nhi giàu kinh nghiệm thăm khám kỹ lưỡng; sau tiêm, trẻ tiếp tục được theo dõi nhằm phát hiện sớm và xử lý kịp thời mọi phản ứng. Khu vực thăm khám và phòng tiêm ngừa tại FV được thiết kế thân thiện, thông thoáng và trang trí vui mắt, giúp bé cảm thấy thoải mái, giảm lo lắng khi tiêm.

4.2.4 Dịch vụ đồng bộ hóa trong chăm sóc mẹ và bé

Điểm khác biệt nổi bật tại FV là chuỗi dịch vụ chăm sóc mẹ và bé được kết nối đồng bộ từ trước khi mang thai đến giai đoạn sau sinh. Từ lớp học tiền sản giúp mẹ bầu chuẩn bị kiến thức và kỹ năng, dịch vụ theo dõi thai kỳ toàn diện, chăm sóc hậu sản, chăm sóc mẹ và bé sau sinh tại nhà, cho tới lịch tiêm phòng cho trẻ sơ sinh, … Tất cả đều được triển khai nhất quán, kết hợp đa chuyên khoa, giúp cha mẹ an tâm tuyệt đối trong suốt hành trình từ khi mang thai đến những năm đầu đời của con.

4.2.5 Giải pháp toàn diện cho gia đình bận rộn

Chọn gói tiêm trọn tại FV không chỉ giúp đảm bảo vaccine đầy đủ, tránh tình trạng khan hiếm, mà còn giúp phụ huynh giảm áp lực tìm lịch, so sánh giá hay mua lẻ từng mũi tiêm. Mức giá được cố định với nhiều ưu đãi, kèm theo môi trường tiêm chủng nhẹ nhàng, chăm sóc tận tâm, phù hợp cho những gia đình bận rộn hoặc muốn tối ưu thời gian đi lại.

Để biết thêm thông tin chi tiết về các gói vaccine tại FV, các phụ huynh có thể liên hệ Khoa Nhi & Nhi sơ sinh qua email: information@fvhospital.com hoặc số điện thoại: (028) 35 11 33 33, máy nhánh: 1231.

Thông tin Bệnh viện FV:

• Số điện thoại: (028) 35 11 33 33
• Website: https://www.fvhospital.com/vi/
• Địa chỉ Bệnh viện FV: 6 Nguyễn Lương Bằng, Phường Tân Mỹ, Tp. HCM, Việt Nam