Mẹ bầu khó thở về đêm: Nguyên nhân và cách khắc phục hiệu quả

Mẹ bầu khó thở về đêm không chỉ khiến giấc ngủ bị gián đoạn mà còn tiềm ẩn dấu hiệu cảnh báo sớm của nhiều rối loạn hô hấp và tim mạch trong thai kỳ. Khi hơi thở trở nên nặng nề, nhất là về ban đêm thì đó không đơn thuần là thay đổi sinh lý bình thường. Rất có thể, cơ thể đang phát tín hiệu bất thường cần được chú ý kịp thời. Làm sao để phân biệt tình trạng sinh lý với nguy cơ bệnh lý? Cách nào để mẹ bầu cải thiện khó thở tại nhà và khi nào cần hỗ trợ y tế chuyên sâu? Câu trả lời sẽ được làm rõ trong bài viết dưới đây.

1. Vì sao mẹ bầu khó thở về đêm khi mang thai?

Triệu chứng mẹ bầu khó thở về đêm không chỉ xuất hiện phổ biến trong tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba, mà còn có thể tiềm ẩn các bất thường liên quan đến hô hấp, tim mạch hoặc thiếu máu thai kỳ. Trong bối cảnh nhiều mẹ bầu lo ngại 5 tai biến sản khoa, việc hiểu rõ nguyên nhân của tình trạng khó thở sẽ giúp chủ động phòng ngừa và xử trí hiệu quả, đặc biệt trong môi trường thai nghén có nhiều biến động về nội tiết và tuần hoàn.

1.1 Áp lực sinh lý từ sự phát triển của thai nhi

Trong thai kỳ, tử cung ngày càng mở rộng để đáp ứng nhu cầu phát triển của thai nhi. Khi bước sang tuần thứ 28 trở đi, tử cung có thể đẩy cơ hoành lên cao hơn bình thường. Áp lực này làm giảm thể tích phổi, khiến mẹ bầu khó thở về đêm, đặc biệt khi nằm ngửa hoặc nằm nghiêng bên phải. Tình trạng này càng rõ rệt hơn ở người có bệnh nền hô hấp hoặc chỉ số BMI cao.

Bên cạnh đó, nồng độ progesterone, đây là một hormone sinh dục nữ gia tăng đáng kể trong thời kỳ mang thai có thể tác động đến trung tâm hô hấp tại não, gây cảm giác thở nhanh và thở nông. Đó là cơ chế tự nhiên để tăng lượng oxy đến nhau thai. Tuy nhiên, ở một số thai phụ, đáp ứng này có thể gây ra cảm giác hụt hơi, nhất là khi nghỉ ngơi vào buổi tối.

Điều quan trọng là, các yếu tố này tuy là thuộc tính sinh lý nhưng nếu kết hợp với nhiễm siêu vi hoặc cảm cúm khi mang thai, có thể làm tăng mức độ nặng của triệu chứng. Do đó, chuyên gia khuyến cáo cần tiêm phòng cúm cho mẹ bầu đầy đủ theo lịch của Bộ Y tế để hạn chế nguy cơ biến chứng hô hấp làm nặng thêm tình trạng khó thở.

1.2 Các bệnh lý tiềm ẩn làm nặng thêm khó thở

Không ít trường hợp mẹ bầu khó thở về đêm là dấu hiệu đầu tiên cảnh báo các vấn đề bệnh lý tiềm ẩn, trong đó phổ biến nhất là:

• Thiếu máu thai kỳ: Khi lượng hemoglobin giảm sút, khả năng vận chuyển oxy đến mô bị hạn chế, khiến mẹ bầu cảm thấy mệt mỏi, choáng váng và khó thở, nhất là vào ban đêm khi nhu cầu trao đổi khí vẫn tiếp diễn dù đang nghỉ ngơi. Tình trạng này đặc biệt nghiêm trọng ở thai phụ thiếu sắt, thiếu acid folic hoặc có tiền sử rong kinh.
• Hen suyễn hoặc viêm mũi thai kỳ: Đây là hai tình trạng thường gặp nhưng dễ bị nhầm với nghẹt mũi thông thường. Việc sử dụng thuốc không phù hợp có thể ảnh hưởng đến thai nhi. Do đó, cần có phác đồ điều trị cảm cúm cho mẹ bầu và xử trí các bệnh lý hô hấp mạn tính dưới sự theo dõi của bác sĩ chuyên khoa.
• Bệnh lý tim mạch: Dù không phổ biến nhưng không thể bỏ qua các bệnh như hở van tim, rối loạn nhịp tim hoặc suy tim nhẹ. Đây là những yếu tố có thể khiến mẹ bầu thấy hồi hộp, tức ngực và đặc biệt khó thở vào ban đêm khi tư thế nằm làm tăng gánh nặng cho tuần hoàn.

Những triệu chứng này không chỉ ảnh hưởng đến chất lượng sống của thai phụ mà còn làm tăng nguy cơ rơi vào 5 tai biến sản khoa thường gặp như tiền sản giật, suy thai, đẻ non, nhau bong non và băng huyết sau sinh nếu không được kiểm soát kịp thời.

Cùng bác sĩ FV nhận diện 5 yếu tố nguy hiểm đối với thai kỳ qua video:

1.3 Tầm quan trọng của đánh giá chuyên khoa trong thai sản

Khi cảm giác khó thở tái diễn, đặc biệt là về đêm, mẹ bầu không nên tự ý sử dụng thuốc hay xem nhẹ triệu chứng. Đánh giá tổng quát từ chuyên khoa Sản, kết hợp với Nội tiết và Hô hấp là bước cần thiết để phân loại nguyên nhân và ngăn ngừa rủi ro trong thai sản. Việc sàng lọc sớm các bất thường hô hấp không chỉ giúp mẹ an tâm suốt thai kỳ mà còn đảm bảo an toàn cho sự phát triển của thai nhi.

2. Cách giúp mẹ bầu giảm khó thở về đêm ngay tại nhà

Khi không kèm theo bệnh lý nghiêm trọng, tình trạng mẹ bầu khó thở về đêm hoàn toàn có thể cải thiện thông qua điều chỉnh tư thế ngủ, áp dụng các bài tập hô hấp phù hợp và chăm sóc sức khỏe chủ động tại nhà. Đây là những biện pháp đơn giản nhưng mang lại hiệu quả rõ rệt, giúp thai phụ dễ chịu hơn và tránh những rủi ro trong thai sản.

2.1 Ngủ đúng tư thế – Giải pháp đơn giản nhưng hiệu quả

Một trong những nguyên nhân phổ biến khiến mẹ bầu khó thở về đêm là do tử cung mở rộng gây chèn ép cơ hoành và phổi. Việc chọn tư thế ngủ hợp lý là bước đầu tiên và quan trọng để cải thiện tình trạng này.

Chuyên gia Sản khoa khuyến cáo, mẹ bầu nên nằm nghiêng bên trái, kê cao đầu bằng gối mềm và tránh nằm ngửa hoàn toàn. Tư thế nghiêng trái giúp tối ưu lưu lượng máu từ tĩnh mạch chủ dưới trở về tim, giảm áp lực lên phổi và tạo điều kiện trao đổi oxy thuận lợi hơn. Ngoài ra, có thể sử dụng gối chuyên dụng cho bà bầu để đỡ phần lưng, bụng và chân, giúp hạn chế mỏi cơ, từ đó làm giảm cảm giác nặng ngực, hụt hơi vào ban đêm.

Việc nâng cao phần đầu giường khoảng 15–20 cm cũng là mẹo hữu ích, đặc biệt khi mẹ bầu có kèm trào ngược dạ dày, đây là tình trạng thường làm nặng thêm cảm giác khó thở trong tam cá nguyệt cuối.

2.2 Tập thở và vận động nhẹ nhàng giúp tăng cường oxy

Các bài tập thở chủ động đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ hô hấp cho thai phụ, nhất là vào ban đêm khi cơ thể cần được thư giãn hoàn toàn. Tập thở bụng sâu (diaphragmatic breathing), thở theo nhịp 4-7-8 hoặc hít vào bằng mũi, thở ra chậm bằng miệng đều có hiệu quả trong việc tăng cường dung tích phổi và giảm căng cơ hoành.

Bên cạnh đó, duy trì các động tác vận động nhẹ như đi bộ chậm, yoga tiền sản hoặc tập Kegel đều đặn giúp tăng cường lưu thông máu, giảm phù nề và hỗ trợ chức năng hô hấp tốt hơn. Điều này đặc biệt có lợi đối với các mẹ bầu làm việc văn phòng, ít vận động hoặc ngủ không sâu giấc do tình trạng khó thở kéo dài.

Những bài tập phù hợp không chỉ giúp cải thiện chức năng phổi mà còn làm dịu hệ thần kinh trung ương, giúp mẹ ngủ ngon hơn, từ đó giảm dần các triệu chứng mẹ bầu khó thở về đêm.

2.3 Phòng ngừa cảm cúm, bảo vệ hô hấp chủ động

Khó thở ở mẹ bầu có thể trở nên trầm trọng nếu có sự hiện diện của nhiễm siêu vi, đặc biệt là cúm mùa. Chính vì vậy, việc tiêm phòng cúm cho mẹ bầu theo đúng thời điểm và chỉ định y khoa là biện pháp phòng ngừa chủ động, giúp giảm nguy cơ biến chứng hô hấp ảnh hưởng đến mẹ và thai nhi.

Song song đó, mẹ bầu nên chủ động giữ ấm vùng mũi, cổ họng, tránh nơi ẩm lạnh, đồng thời bổ sung dưỡng chất để tăng cường miễn dịch như vitamin C, kẽm, sắt và acid folic. Khi có dấu hiệu nhiễm siêu vi như sốt, ho, mệt mỏi, cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ về phác đồ điều trị cảm cúm cho mẹ bầu an toàn, tuyệt đối không tự ý dùng thuốc.

Ngoài ra, để hạn chế triệu chứng khó thở và những biến chứng nguy hiểm như 5 tai biến sản khoa, mẹ bầu nên thực hiện thăm khám định kỳ tại cơ sở y tế uy tín, theo dõi hô hấp và tuần hoàn định kỳ.

3. Khi nào mẹ bầu bị khó thở cần đến gặp bác sĩ?

Nếu mẹ bầu khó thở về đêm kèm theo các dấu hiệu cảnh báo bất thường có thể là dấu hiệu tiềm ẩn của bệnh lý cần được can thiệp y tế kịp thời. Việc phân biệt đúng giữa hiện tượng sinh lý và biểu hiện bệnh lý là yếu tố then chốt giúp bảo vệ sức khỏe của cả mẹ và thai nhi trong suốt hành trình thai sản.

3.1 Các dấu hiệu cảnh báo nguy hiểm không nên bỏ qua

Một số biểu hiện dưới đây được xem là chỉ dấu y khoa rõ ràng cho thấy mẹ bầu khó thở về đêm không còn là hiện tượng thông thường mà cần đến sự thăm khám và can thiệp của chuyên gia:

• Khó thở tăng dần về đêm, cảm giác tức ngực, tim đập nhanh, hoặc đau âm ỉ vùng ngực lan ra vai trái.
• Da xanh xao, niêm mạc nhợt, môi hoặc đầu ngón tay tím tái, dấu hiệu cảnh báo tình trạng thiếu oxy máu.
• Khó thở kèm theo ho nhiều, có thể có đờm hoặc máu, sốt nhẹ hoặc cảm giác lạnh run người.
• Hoa mắt, chóng mặt, giảm khả năng vận động, kèm theo mệt mỏi kéo dài.

Những biểu hiện này có thể liên quan đến các bệnh lý nghiêm trọng như thiếu máu nặng, rối loạn hô hấp, tuần hoàn hoặc suy tim thai kỳ. Thậm chí, đây cũng là những dấu hiệu khởi đầu của 5 tai biến sản khoa nguy hiểm, đặc biệt là tiền sản giật hoặc phù phổi cấp. Do đó, việc nhận biết sớm và chủ động đến cơ sở y tế uy tín để kiểm tra chuyên sâu là rất cần thiết.

3.2 Tại sao không nên tự điều trị tại nhà trong các trường hợp nghi ngờ bệnh lý?

Nhiều mẹ bầu có tâm lý e ngại đến bệnh viện để khám và cố gắng tự xử lý bằng cách nghỉ ngơi, xông tinh dầu hoặc sử dụng thuốc dân gian để trị cảm cúm cho mẹ bầu trong các trường hợp nhầm lẫn giữa triệu chứng khó thở với cảm mạo thông thường. Tuy nhiên, việc này tiềm ẩn rủi ro nếu triệu chứng khó thở xuất phát từ nguyên nhân nội khoa nghiêm trọng.

Theo khuyến cáo của các chuyên gia sản khoa, các trường hợp khó thở nặng về đêm, lặp lại nhiều lần hoặc có dấu hiệu toàn thân kèm theo, cần được thăm khám lâm sàng kết hợp chẩn đoán hình ảnh như siêu âm tim, đo SpO₂ và các xét nghiệm liên quan. Không nên trì hoãn vì tình trạng thiếu oxy kéo dài có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển và an toàn của thai nhi.

3.3 Vai trò của tiêm phòng và phòng ngừa biến chứng trong thai kỳ

Để chủ động phòng ngừa các bệnh lý hô hấp ảnh hưởng đến đường thở, việc tiêm phòng cúm cho mẹ bầu là một trong những bước đi quan trọng giúp giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng hô hấp cấp tính, yếu tố có thể làm nặng thêm tình trạng khó thở. Ngoài ra, khám định kỳ theo đúng lịch trình thai sản tại các cơ sở y tế uy tín như Bệnh viện FV sẽ giúp phát hiện và xử lý kịp thời các bất thường về hô hấp, huyết học hoặc tim mạch tiềm ẩn.

Tại Bệnh viện FV, chương trình tiêm phòng cúm mùa dành cho phụ nữ mang thai được thiết kế chuyên biệt, đảm bảo an toàn tuyệt đối nhờ quy trình kiểm soát nghiêm ngặt, tư vấn kỹ lưỡng từ bác sĩ sản khoa và đội ngũ điều dưỡng giàu kinh nghiệm. Mẹ bầu sẽ được đánh giá kỹ tình trạng sức khỏe trước khi tiêm, đảm bảo phù hợp thể trạng, giúp tối ưu hiệu quả phòng ngừa cúm trong mùa dịch.

Song song đó, Bệnh viện FV còn triển khai Chương trình theo dõi thai kỳ toàn diện, trong đó tích hợp đầy đủ lịch tiêm ngừa định kỳ, theo dõi hô hấp, tim mạch, xét nghiệm sàng lọc và tư vấn chế độ dinh dưỡng, nghỉ ngơi phù hợp. Đây là lựa chọn lý tưởng dành cho những mẹ bầu đang gặp phải các biểu hiện khó thở về đêm cần được theo dõi chặt chẽ và chăm sóc y tế kịp thời.

Đăng ký tiêm phòng cúm và theo dõi thai kỳ tại Bệnh viện FV ngay hôm nay để chủ động bảo vệ mẹ và bé trước mọi nguy cơ biến chứng hô hấp trong thai kỳ.

4. FV hỗ trợ mẹ bầu khắc phục tình trạng khó thở như thế nào?

Khi mẹ bầu khó thở về đêm có dấu hiệu bất thường hoặc ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ, tinh thần và sức khỏe tổng thể, việc thăm khám và theo dõi y tế chuyên sâu tại bệnh viện là vô cùng cần thiết. Tại Bệnh viện FV, quy trình chăm sóc cho mẹ bầu được xây dựng trên nền tảng chuyên môn cao, phối hợp đa chuyên khoa nhằm kiểm soát sớm các yếu tố nguy cơ và đảm bảo an toàn cho cả mẹ và bé.

4.1 Tầm soát kỹ lưỡng bằng siêu âm tim và đánh giá chức năng hô hấp

Nhiều trường hợp mẹ bầu khó thở về đêm có thể liên quan đến những bất thường tiềm ẩn ở hệ tim mạch hoặc hô hấp. Vì vậy, FV triển khai các kỹ thuật cận lâm sàng hiện đại như:

• Siêu âm tim để phát hiện sớm các dấu hiệu suy tim, rối loạn nhịp hoặc tăng gánh buồng tim.
• Đo chức năng hô hấp giúp đánh giá dung tích phổi, phát hiện hen suyễn tiềm ẩn hoặc tình trạng giảm thông khí do thai chèn ép.

Đây là những bước sàng lọc cần thiết, đặc biệt trong tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba, nhằm loại trừ sớm các bệnh lý tiềm ẩn có thể dẫn đến 5 tai biến sản khoa nguy hiểm.

4.2 Phối hợp đa chuyên khoa: Sản – Hô hấp – Nội tiết để theo dõi sát sao

Không chỉ dừng lại ở thăm khám riêng lẻ, đội ngũ bác sĩ tại FV phối hợp chặt chẽ giữa khoa Sản, khoa Hô hấp và khoa Nội tiết để đưa ra hướng điều trị tối ưu và cá nhân hóa cho từng mẹ bầu. Việc theo dõi định kỳ giúp điều chỉnh kịp thời nếu có rối loạn nội tiết tố, biến chứng về đường hô hấp hoặc dấu hiệu sinh non tiềm ẩn.

Song song, bác sĩ cũng sẽ tư vấn cho mẹ về tiêm phòng cúm cho mẹ bầu, chế độ dinh dưỡng khoa học, cùng các biện pháp phòng tránh lây nhiễm hô hấp, đây là những yếu tố có thể làm nặng hơn tình trạng khó thở, nhất là trong giai đoạn giao mùa hay cao điểm dịch cúm.

4.3 Hỗ trợ mẹ bầu tại nhà với dịch vụ chăm sóc sức khỏe hiện đại

Thấu hiểu những khó khăn trong việc di chuyển khi mang thai, đặc biệt khi mẹ bầu khó thở về đêm, FV cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe tại nhà, giúp mẹ bầu được thăm khám, theo dõi chỉ số sinh tồn, xét nghiệm và hướng dẫn bài tập ngay tại nhà bởi đội ngũ điều dưỡng lành nghề.

Ngoài ra, dịch vụ tư vấn y tế từ xa giúp kết nối nhanh chóng với bác sĩ chuyên khoa khi mẹ bầu cần hỗ trợ, đặc biệt trong các trường hợp khó thở đột ngột, cảm cúm cấp tính hoặc cần kiểm tra triệu chứng liên quan đến quá trình điều trị cảm cúm cho mẹ bầu.

Tại Bệnh viện FV, sự an tâm của mẹ luôn là ưu tiên hàng đầu. Từ tầm soát chuyên sâu đến chăm sóc tận nơi, FV cam kết đồng hành cùng mẹ suốt hành trình thai kỳ, đặc biệt trong các tình huống cần can thiệp y tế sớm và chính xác.

Đừng chủ quan khi mẹ bầu khó thở về đêm. Hãy để các chuyên gia tại Bệnh viện FV đồng hành cùng bạn trong suốt thai kỳ với chương trình theo dõi toàn diện, dịch vụ tư vấn cá nhân hóa và hệ thống chăm sóc sức khỏe hiện đại ngay tại nhà. Đặt lịch khám ngay hôm nay để đảm bảo an toàn tối ưu cho mẹ và bé.

Thông tin Bệnh viện FV:

• Số điện thoại: (028) 35 11 33 33
• Website: https://www.fvhospital.com/vi/
• Địa chỉ Bệnh viện FV: 6 Nguyễn Lương Bằng, Phường Tân Mỹ, Tp. HCM, Việt Nam