Mổ mắt chữa cận thị: Nên hay không?

Mổ mắt chữa cận thị là lựa chọn được nhiều người trẻ quan tâm khi kính cận trở thành rào cản trong học tập, công việc và chất lượng sống. Nhưng không phải ai bị cận cũng đều có thể mổ, và không phải ca phẫu thuật nào cũng mang lại kết quả tối ưu. Vậy cận bao nhiêu độ thì mổ mắt, bao nhiêu tuổi thì mổ mắt cận, hay khi nào thì nên mổ mắt cận để đạt hiệu quả an toàn nhất? Câu trả lời cần sự phân tích khoa học, khách quan và chính xác từ góc nhìn y khoa.

1. Mổ mắt chữa cận thị: Nên hay không?

Mổ mắt chữa cận thị là quyết định y khoa, không phải một lựa chọn nhanh. Dựa trên thực tế lâm sàng và theo các chuyên gia khuyến nghị mỗi trường hợp được tiếp cận theo một khung quyết định rõ ràng: đánh giá mức độ ảnh hưởng chức năng, kiểm tra cấu trúc mắt, xác định tính ổn định khúc xạ và so sánh lợi ích với rủi ro cụ thể của từng bệnh nhân. 

1.1 Khung quyết định: khi nào nên cân nhắc mổ mắt cận thị?

Quyết định có nên mổ mắt chữa cận thị hay không bắt đầu từ câu hỏi cốt lõi: thị lực hiện tại có ảnh hưởng rõ rệt đến sinh hoạt hoặc nghề nghiệp không? Nếu câu trả lời là có, và nếu tình trạng khúc xạ đã ổn định, phẫu thuật có thể mang lại lợi ích vượt trội. Yếu tố then chốt khi xem xét khi nào thì nên mổ mắt cận bao gồm:

• Sự ổn định về kính trong ít nhất 12 tháng
• Tình trạng bề mặt và độ dày giác mạc phù hợp
• Không có bệnh lý giác mạc tiến triển
• Kỳ vọng thực tế của người bệnh

Những hướng dẫn chuyên môn nhấn mạnh tính bắt buộc của việc nhìn nhận toàn diện trước khi can thiệp. 

1.2 Tiêu chí y khoa cụ thể trước khi quyết định

Khi cân nhắc mổ mắt chữa cận thị, bác sĩ sẽ kiểm tra nhiều thông số chuyên sâu. Các xét nghiệm bao gồm:

• Bản đồ giác mạc
• Đo dày mô giác mạc
• Đánh giá tear film
• Xét nghiệm aberrometry
• Kiểm tra đáy mắt để loại trừ bất thường nền tảng

Vấn đề thường đặt ra là “cận bao nhiêu độ thì mổ mắt?”: không có con số cố định cho mọi trường hợp. Nhiều kỹ thuật laser an toàn cho mức cận đến khoảng -8 tới -10 diop tùy điều kiện mô giác mạc, nhưng giới hạn thực tế do kết quả đo và rủi ro ectasia quyết định cho từng mắt riêng lẻ. 

1.3 Tuổi và thời điểm: bao nhiêu tuổi thì mổ mắt cận?

Về mặt độ tuổi, nên ưu tiên phẫu thuật cho người trưởng thành khi khúc xạ đã ổn định. Theo đó, độ tuổi tối thiểu là 18; tuy nhiên, nhiều chuyên gia khuyên nên chờ đến khi trên 21 tuổi trong những tình huống cần đảm bảo ổn định lâu dài. 

Ngoài tuổi, cần lưu ý các trạng thái tạm thời làm biến đổi khúc xạ như thai kỳ, cho con bú hoặc dùng thuốc steroid; trong những trường hợp này phải trì hoãn phẫu thuật. 

1.4 Ai không nên thực hiện phẫu thuật mổ mắt cận thị

Không phải ai bị cận cũng nên tiến hành. Các chống chỉ định bao gồm: 

• Giác mạc mỏng hoặc có dấu hiệu loạn sản như keratoconus
• Bệnh lý viêm ngoài nhãn cầu đang hoạt động
• Bệnh hệ thống ảnh hưởng lành vết thương
• Tình trạng khúc xạ chưa ổn định

Mặt khác, những người có khô mắt nặng hoặc kích thước đồng tử lớn cần được cân nhắc rất thận trọng vì nguy cơ giảm chất lượng thị lực về đêm. Những điều này lý giải vì sao một số trường hợp phải chọn phương án khác thay vì mổ mắt chữa cận thị. 

1.5 Quy trình ra quyết định tại cơ sở chuyên sâu

Một quyết định đúng đòi hỏi quy trình gồm ba bước:

• Bước một là đánh giá chức năng: mức độ ảnh hưởng hằng ngày và nghề nghiệp
• Bước hai là đánh giá cấu trúc: topography, pachymetry, tear film và các xét nghiệm bổ trợ
• Bước ba là lựa chọn phương án điều trị và thông báo rủi ro, bao gồm thảo luận về khả năng cần can thiệp bổ sung sau mổ. 

Biện pháp giảm rủi ro hiệu quả nhất là sàng lọc toàn diện, tư vấn kỳ vọng thực tế, và lựa chọn kỹ thuật phù hợp. Khi dày giác mạc không đủ, các lựa chọn thay thế như cấy thấu kính nội nhãn (phakic IOL) có thể đem lại kết quả tốt hơn và an toàn hơn cho mắt có cận cao. 

Bệnh viện mổ mắt chữa cận thị uy tín sẽ ghi nhận mọi thông tin này trong hồ sơ, cung cấp giải pháp thay thế nếu phẫu thuật không phù hợp, và theo dõi sát sao sau can thiệp. 

1.6 Có nên mổ mắt chữa cận thị không?

Những ai có thị lực suy giảm rõ rệt, khúc xạ đã ổn định và cấu trúc mắt bảo đảm an toàn, thì mổ mắt chữa cận thị thường là lựa chọn hợp lý để cải thiện cuộc sống và công việc. Ngược lại, nếu khúc xạ đang thay đổi, có bệnh lý giác mạc hoặc yếu tố nguy cơ toàn thân chưa kiểm soát, không nên thực hiện phẫu thuật. 

Mỗi quyết định phải dựa trên đánh giá toàn diện và thảo luận minh bạch giữa chuyên gia và người bệnh, để lợi ích vượt trội hơn rủi ro cho từng cá nhân.

2. Những lợi ích thực tế khi mổ mắt chữa cận thị

Mổ mắt chữa cận thị mang lại thay đổi thị lực rõ rệt trong thời gian ngắn cho nhóm được chỉ định đúng, giúp nhiều người giảm hoặc loại bỏ phụ thuộc kính và nhanh chóng trở lại sinh hoạt bình thường. Theo mô tả của chuyên ngành, nhiều bệnh nhân đạt thị lực đủ để làm việc và lái xe ngay trong 24 – 48 giờ sau phẫu thuật, trong khi sự ổn định thị lực tiếp tục cải thiện trong vài tuần đến vài tháng.

2.1 Phục hồi thị lực nhanh và ổn định lâu dài

Phẫu thuật khúc xạ, bao gồm LASIK và các kỹ thuật mới như CLEAR hay SMILE, tái tạo hình dạng giác mạc để hội tụ ánh sáng chính xác hơn. Một trong những lý do khiến nhiều bệnh nhân lựa chọn mổ mắt chữa cận thị chính là khả năng phục hồi thị lực gần như ngay sau phẫu thuật. Thực hành lâm sàng cho thấy hầu hết bệnh nhân cảm nhận thị lực tốt trong ngày đầu hoặc ngày kế tiếp, với tỉ lệ đạt thị lực sinh hoạt (20/40 hoặc tốt hơn) rất cao. 

Nghiên cứu quốc tế cho thấy trên 95% ca phẫu thuật đạt thị lực tương đương hoặc tốt hơn khi còn đeo kính. Khi được chỉ định đúng và thực hiện bằng công nghệ chuẩn xác, mổ mắt cận thị giúp duy trì thị lực ổn định lâu dài, giảm thiểu nguy cơ tái cận đáng kể.

2.2 Giảm phụ thuộc kính và tăng chất lượng sống

Không phải ai cũng muốn gắn bó với kính cận cả đời, nhất là khi công việc đòi hỏi sự linh hoạt hoặc phải vận động thường xuyên. Mổ mắt chữa cận thị giúp bệnh nhân thoát khỏi cảm giác nặng nề của kính gọng, cũng như sự bất tiện khi sử dụng kính áp tròng. Việc nhìn rõ bằng chính đôi mắt thật sự mang lại cảm giác thoải mái, thuận tiện trong mọi hoạt động từ thể thao, bơi lội cho đến lao động ngoài trời. Vì vậy, ở góc độ người bệnh, câu hỏi: “cận bao nhiêu độ thì được mổ mắt?” thường gắn liền với nhu cầu cải thiện chất lượng sống hơn là chỉ số thị lực đơn thuần.

2.3 Tăng tính thẩm mỹ và sự tự tin trong công việc

Với những người hoạt động trong môi trường yêu cầu hình ảnh chuyên nghiệp như hàng không, thời trang, truyền hình hoặc nghệ thuật, việc không phải đeo kính mang lại lợi thế rõ rệt. Mổ mắt chữa cận thị không chỉ giúp đôi mắt sáng, gương mặt cân đối hơn mà còn giải phóng người bệnh khỏi sự bất tiện khi trang điểm hay xuất hiện trước công chúng. Sự thay đổi này tác động mạnh đến tâm lý, giúp bệnh nhân tự tin hơn trong giao tiếp, thuyết trình hoặc các công việc cần tạo ấn tượng thị giác. 

Nhiều trường hợp tại Khoa Mắt và Phẫu thuật khúc xạ, Bệnh viện FV ghi nhận bệnh nhân trẻ chọn phẫu thuật chủ yếu vì lý do ngoại hình, và kết quả đã mang lại sự hài lòng lớn.

2.4 Tạo nền tảng lâu dài cho sức khỏe thị giác

Điều ít người để ý là phẫu thuật khúc xạ còn mang lại giá trị trong việc ngăn ngừa những bất tiện lâu dài do lệ thuộc kính. Khi không còn phải đeo kính liên tục, bệnh nhân tránh được tình trạng hằn vết gọng, kích ứng da hay viêm kết mạc liên quan đến kính áp tròng. Hơn nữa, việc theo dõi và quản lý sức khỏe mắt sau này cũng sẽ trở nên thuận lợi hơn. Chính vì vậy, phẫu thuật không chỉ nhằm mục tiêu “nhìn rõ”, mà còn là khoản đầu tư dài hạn cho thị lực.

Những lợi ích trên lý giải vì sao ngày càng nhiều bệnh nhân tìm hiểu về mổ mắt chữa cận thị. Tuy nhiên, bất kỳ can thiệp y khoa nào cũng có rủi ro và giới hạn nhất định. Do đó, trước khi quyết định, người bệnh cần hiểu rõ những tác hại của việc mổ mắt cận thị có thể xảy ra cũng như các trường hợp chống chỉ định.

3. Rủi ro và giới hạn của mổ mắt chữa cận thị

Mổ mắt chữa cận thị cải thiện thị lực nhanh nhưng không vô hại; hiểu rõ các rủi ro và giới hạn giúp bệnh nhân quyết định an toàn hơn. Dưới đây là phân tích thực tế, dựa trên bằng chứng và kinh nghiệm lâm sàng, để trả lời câu hỏi khi nào cần cân nhắc hay hoãn phẫu thuật. 

3.1 Các biến chứng thường gặp và mức độ

Mổ mắt chữa cận thị có một số tác dụng phụ thường thấy. Bao gồm:

• Khô mắt sau phẫu thuật xảy ra khá phổ biến, thường kéo dài vài tuần đến vài tháng, một số trường hợp có thể dai dẳng hơn. 
• Rối loạn thị lực về đêm như nhìn chấm ánh sáng, vầng sáng quanh đèn và chói cũng thường gặp trong giai đoạn hồi phục.

Những triệu chứng này phần lớn thuyên giảm theo thời gian, nhưng một số bệnh nhân vẫn cần điều trị hỗ trợ kéo dài. Những biến chứng nặng như nhiễm trùng hoặc rối loạn giải phẫu giác mạc (viêm nặng, lắng cặn, hoặc biến chứng liên quan đến miếng vạt trong LASIK) hiếm gặp nhưng có thể ảnh hưởng nặng đến thị lực nếu không được can thiệp kịp thời. 

3.2 Chống chỉ định và yếu tố làm tăng rủi ro

Nếu mắt có bệnh lý cấu trúc giác mạc như keratoconus, hoặc khi giác mạc quá mỏng thì việc mổ mắt chữa cận thị không phù hợp. Mặt khác những tình trạng gây bất ổn khúc xạ như phụ nữ đang trong thai kỳ, cho con bú hoặc người mắc phải bệnh lý nội khoa kiểm soát kém (ví dụ tiểu đường mất kiểm soát) hoặc các bệnh viêm mắt đều là những trường hợp chống chỉ định phẫu thuật khúc xạ tạm thời hoặc tuyệt đối. 

Việc thực hiện phẫu thuật trên mắt có chỉ số khúc xạ đang thay đổi rất dễ làm tăng nguy cơ kết quả không ổn định và thậm chí gây biến dạng giác mạc về lâu dài. Vì vậy, sàng lọc toàn diện trước phẫu thuật là bước vô cùng cần thiết. 

3.3 Tác hại của việc mổ mắt cận thị khi chỉ định không phù hợp

Thực tế lâm sàng cho thấy, tác hại của việc mổ mắt cận thị khi chỉ định không chặt chẽ có thể bao gồm: khô mắt mạn tính, giảm chất lượng thị lực khi thiếu sáng, và nguy cơ phát triển loạn dạng giác mạc tiến triển dẫn tới suy giảm thị lực không thể khắc phục hoàn toàn bằng kính. 

Một số trường hợp phải điều trị bổ sung, thậm chí ghép giác mạc trong những tình huống cực kỳ hiếm. Do đó, phẫu thuật phải cân nhắc rủi ro và công dụng cho từng cá nhân chứ không thể áp dụng theo công thức. 

4. Vì sao nên chọn Bệnh viện FV nếu quyết định mổ mắt chữa cận thị

Mổ mắt chữa cận thị là can thiệp kỹ thuật cao, lợi ích lớn khi thực hiện đúng nơi, đúng người, đúng phương pháp. Lựa chọn cơ sở điều trị ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn và kết quả. Bệnh viện FV nổi bật ở ba trụ cột then chốt: tiêu chuẩn chất lượng quốc tế, đội ngũ chuyên gia chuyên sâu, và công nghệ phẫu thuật hiện đại cùng quy trình sàng lọc nghiêm ngặt. 

4.1 Đội ngũ chuyên gia quốc tế và kinh nghiệm thực chiến

Quy trình an toàn bắt đầu từ bàn tay người làm phẫu thuật. Tại FV, khoa Mắt quy tụ bác sĩ chuyên khoa có kinh nghiệm khúc xạ sâu, được dẫn dắt bởi BS.CKII Nguyễn Thị Mai – Trưởng khoa Mắt và Phẫu Thuật khúc xạ, Bệnh viện FV – là một chuyên gia hơn 30 năm kinh nghiệm trong nghề, từng điều trị thành công hơn 35.000 ca phẫu thuật khúc xạ. 

Đồng thời, FV còn hợp tác thường xuyên với chuyên gia tầm cỡ thế giới trong lĩnh vực giác mạc và ghép giác mạc. Kinh nghiệm này không chỉ giúp nâng cao tỷ lệ thành công của mỗi ca mổ mắt chữa cận thị, mà còn là lợi thế khi cần xử trí biến cố phức tạp. 

Với chuyên gia khách mời như Giáo sư Donald Tan tham gia chương trình ghép giác mạc, FV còn chủ động giải quyết những ca khó về giác mạc bằng nguồn giác mạc nhập khẩu chất lượng cao. 

4.2 Công nghệ điều trị: chọn kỹ thuật phù hợp cho từng mắt

Công nghệ quyết định phạm vi điều trị và tỷ lệ rủi ro. FV ứng dụng các kỹ thuật hiện đại như Femto LASIK và công nghệ CLEAR với hệ máy Femto LDV Z8, cùng các năng lực để thực hiện nhiều phương án khúc xạ an toàn. Nhờ đó, bác sĩ có thể cân nhắc kỹ thuật phù hợp nhất cho từng bệnh nhân, đây là yếu tố then chốt khi cân nhắc cận bao nhiêu độ thì mổ mắt và liệu phẫu thuật có phải lựa chọn tối ưu hay không. Công nghệ tiên tiến cũng góp phần giảm thời gian phục hồi và hạn chế tác dụng phụ. 

Bác sĩ Nguyễn Thị Mai khẳng định, điều trị tật khúc xạ mắt bằng công nghệ CLEAR với hệ thống máy Femto LDV Z8 của Ziemer – Thụy Sỹ, tại Bệnh viện FV đảm bảo an toàn, nhanh chóng và đạt chuẩn quốc tế. Bệnh viện FV là bệnh viện đa chuyên khoa, đạt chứng nhận chất lượng quốc tế JCI, cam kết và đáp ứng những tiêu chuẩn khắt khe về an toàn bệnh nhân. Đặc biệt, môi trường vô khuẩn gần như tuyệt đối với tỉ lệ nhiễm khuẩn 0.2% cho toàn bệnh viện của FV ngang bằng với tiêu chuẩn của nhiều nước châu Âu giúp bệnh nhân hạn chế tối đa biến chứng và hoàn toàn an tâm khi phẫu thuật tại đây.

4.3 Quy trình sàng lọc và chỉ định chặt chẽ, bảo vệ quyền lợi người bệnh

Một cơ sở tốt không chỉ có máy móc mà còn có quy trình sàng lọc chuẩn. Trước khi quyết định mổ mắt chữa cận thị, bệnh nhân được đo bản đồ giác mạc, pachymetry, đánh giá tear film và xét nghiệm bổ trợ để loại trừ nguy cơ như keratoconus. Quy trình này trả lời trực tiếp câu hỏi khi nào thì nên mổ mắt cận, vì chỉ khi kết quả xét nghiệm cho phép và khúc xạ ổn định thì phẫu thuật mới được đề nghị. Việc này giảm tối đa nguy cơ xảy ra các vấn đề lâu dài như loạn dạng giác mạc. 

4.4 Chăm sóc hậu phẫu chuyên sâu và theo dõi dài hạn

Kết quả an toàn không dừng ở bàn mổ. FV triển khai lộ trình theo dõi sau mổ, bao gồm thăm khám trong 24 – 48 giờ đầu, tái khám định kỳ và can thiệp kịp thời nếu xuất hiện bất thường. Quy trình này dựa trên tiêu chuẩn quốc tế về theo dõi bệnh nhân sau phẫu thuật khúc xạ, giúp hạn chế tác hại của việc mổ mắt cận thị như khô mắt dai dẳng, quầng sáng ban đêm hay cần điều trị bổ sung. Thông tin về thời gian theo dõi và chăm sóc hậu phẫu được xây dựng tương thích với khuyến nghị của các hiệp hội nhãn khoa quốc tế. 

4.5 Minh bạch trong tư vấn, lựa chọn phương án thay thế khi cần thiết

Một điểm then chốt khác là cách trao đổi thông tin. Tại FV, tư vấn không mang tính “bán dịch vụ” mà nhấn mạnh quyền lựa chọn của bệnh nhân: nếu cấu trúc giác mạc hoặc độ tuổi chưa phù hợp, bác sĩ sẽ đề xuất phương án thay thế như kính, thấu kính nội nhãn loại phakic, hoặc trì hoãn phẫu thuật. Cách tiếp cận này bảo đảm rằng quyết định “có nên mổ mắt chữa cận thị” dựa trên lợi ích vượt trội so với rủi ro cho từng cá nhân, chứ không dựa trên tiêu chí số đông. 

Xem thêm video:

Nếu bạn đặt câu hỏi “bao nhiêu tuổi thì mổ mắt cận”, “khi nào thì nên mổ mắt cận” hay “cận bao nhiêu độ thì mổ mắt”, câu trả lời y khoa cần dựa trên đánh giá toàn diện. Lợi ích của mổ mắt chữa cận thị được gia tăng rõ rệt khi thực hiện tại một bệnh viện chuyên mổ mắt chữa cận thị có tiêu chuẩn quốc tế, đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, công nghệ phù hợp và quy trình sàng lọc nghiêm ngặt như FV. Những yếu tố này cũng là cách hiệu quả nhất để giảm thiểu tác hại của việc mổ mắt cận thị và tối ưu hóa kết quả cho từng người bệnh.

Tin vui là Bệnh viện FV áp dụng chính sách cộng gộp quyền lợi thanh toán BHYT nhà nước, Bảo hiểm tư nhân, Hội viên ưu tiên FV, và chính sách trả góp 0% lãi suất, giúp giảm chi phí khám và điều trị tại FV xuống mức hợp lý đến bất ngờ. 

Bạn đang băn khoăn có nên mổ mắt chữa cận thị hay không? Hãy để đội ngũ bác sĩ khúc xạ tại Bệnh viện FV tư vấn trực tiếp cho bạn. Đặt lịch khám ngay hôm nay để được kiểm tra toàn diện và lựa chọn giải pháp an toàn, tối ưu nhất cho đôi mắt của bạn.

Thông tin Bệnh viện FV:

• Số điện thoại: (028) 35 11 33 33
• Website: https://www.fvhospital.com/vi/
• Địa chỉ Bệnh viện FV: 6 Nguyễn Lương Bằng, Phường Tân Mỹ (Q.7 cũ), Tp. HCM, Việt Nam